Plan pracy Komitetu Nauk Historycznych PAN na rok 2018

  W roku 2018 działalność Komitetu Nauk Historycznych PAN realizowana będzie, jak w latach ubiegłych, przede wszystkim poprzez prace jego poszczególnych zespołów problemowych, W załączeniu – plany pracy zespołów na rok 2018.

               Przewidywane są ponadto dwa posiedzenia Komitetu Nauk Historycznych w jego pełnym składzie. Stałymi ich punktami powinny być:

1. Aktualny stan prac nad ustawodawstwem tyczącym nauki i szkolnictwa wyższego
2. Aktualny stan przygotowań do 20. Powszechnego Zjazdu Historyków
3. Aktualny stan przygotowań do 23. Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych
4. Referat naukowy

Dyskutowane będą również, w miarę potrzeby, inne aktualne kwestie ważne dla środowiska historycznego.

Posiedzenia prezydium będą poprzedzać plenarne posiedzenia Komitetu.

Plany pracy zespołów Komitetu Nauk Historycznych PAN na 2018 r.

Zespół Historii Miast

W roku 2018 Zespół organizuje wespół z Instytutem Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu konferencję Obraz miasta na ziemiach polskich w epoce przedrozbiorowej. Konferencja odbędzie się w Toruniu w dniach 8 – 9 czerwca 2018.

Działania Zespołu w kierunku utworzenia, wzorem innych państw europejskich (nie tylko zachodnich, ale i Rumunii oraz Ukrainy) specjalistycznego czasopisma internetowego poświęconego dziejom miast zawieszono z powodów finansowych. Zespół jest dobrze przygotowany merytorycznie lecz bez środków finansowych na obsługę informatyczną prowadzenie czasopisma jest niemożliwe, do czasu zmiany zasad finansowania czasopism.

* * *

Zespół Historii Wojskowości

Zadanie ramowe: zainicjowanie dyskursu w środowisku historycznym, którego celami są: określenie miejsca historii wojskowej jako dziedziny badawczej wśród nauk historycznych; doprecyzowanie jej nazwy (czy historia wojskowa, czy zwyczajowo stosowany termin historia wojskowości) oraz tworzących ją poddziedzin, zdefiniowanie przedmiotu i zadań historii wojskowej, ocenienie stosowanych metod badawczych pod kątem ich zasadności i przydatności w badaniach nad dziejami wojska i wojskowości, sporządzenie katalogu nauk pomocniczych wspólnych dla historii i nauk wojennych, jak i specyficznych dla historii wojskowej. Planowanym rezultatem tego dyskursu byłyby prace poświecone metodologii badań z zakresu historii wojskowej (wojskowości) oraz nauk pomocniczych historii wojskowej (wojskowości), a przede wszystkim cykl publikacji o dziejach oręża polskiego na tle europejskiej historii wojskowej od średniowiecza po czasy współczesne.

Planowane w 2018 r.

1. Posiedzenia plenarne Zespołu
2. >Nawiązanie ścisłej współpracy z „Przeglądem Historyczno-Wojskowym” w celu odbudowania jego renomy i odzyskania utraconych punktów, tak aby stało się ważnym i atrakcyjnym periodykiem dla historyków wojskowości.
3. Przywrócenie regularnej współpracy z Międzynarodową Komisją Historii Wojskowości. utrudnionej ze względu na brak polskiego przedstawiciela w prezydium ICHM.
4. Przygotowanie wniosków na sfinansowanie wielotomowej publikacji o dziejach oręża polskiego na tle europejskiej historii wojskowej od średniowiecza po czasy współczesne.

* * *

>Zespół Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich

Wydanie materiałów z konferencji „Świat kobiet w Czechach i w Polsce w średniowieczu i we wczesnej epoce nowożytnej”, która odbyła się w 2016 r. oraz przygotowanie kolejnej konferencjipod tytułem "Kościół w społeczeństwie w Czechach i w Polsce w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym". Konferencja odbędzie się w Krakowie we współpracy z Akademią Ignatianum. Tradycyjnie już w spotkaniach tych odbywanych cyklicznie co dwa lata bierze udział czołówka badaczy polskich i czeskich zainteresowanych naszą wspólną przeszłością. Jako zasadę też przyjęliśmy, że partnerami Zespołu są różne uniwersytety, a także instytucje takie jak instytuty naukowe czy muzea.

 

* * *

>Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich

>               Zadania stojące przed Zespołem w 2018 r. to:      

1. Przygotowania do wzięcia udziału w XXIII Międzynarodowym Kongresie Nauk Historycznych w Poznaniu (2020 r.)

2. ZSSiW będzie spotykała się dwa razy do roku (tak jak to było w poprzednich kadencjach). Jedno ze spotkań będzie robocze, drugie będzie spotkaniem dyskusyjnym połączonym z referatem.

>3 Praca nad projektem grantowym ‘Reprezentation of Jewish-Slavic Relations in Museums and Internet Databases’. >Wniosek złożony przez trzech partnerów: Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich KNH PAN, Center for University Teaching of Jewish Civilization "Sefer" w Moskwie oraz Instytut Slavianovedenja RAN. Projekt warsztatu zyskał akceptację w grudniu 2017 r. ze strony Muzeum Polin, realizowany ma być w ramach Global Education Outreach Program.

>

* * *

>

>Zespół Historii Kobiet

Aktualny zakres zadań na rok 2018:

1. Złożony został w październiku wniosek DUN na organizację konferencji w październiku   2018 r. w Białymstoku, gdzie odbędzie się też doroczne zebranie członkiń i członków.

1. Trwa kompletowanie referatów z konferencji zorganizowanej   czerwcu 2017 r. w celu przygotowania materiałów do druku, na temat: „Od starej panny do singielki. Problemy społecznego i obyczajowego statusu niezamężnych kobiet na przestrzeni wieków”.

1. Ukaże się w końcu I kwartału 2018 r. roku tom z konferencji odbytej w Siedlcach na temat "Sukcesy i porażki. Historyczny kontekst kobiecych dążeń do samorealizacji"

* * *

 

 

Zespół Historii Kultury Książki

Plan pracy Zespołu:

1. Dokończenie działań na rzecz ustanowienia Nagrody Naukowej im. Karola Estreichera.
2. Zorganizowanie przynajmniej dwóch naukowych zebrań Zespołu.
3. Aktywne uczestnictwo członków Zespołu w konferencjach naukowych poświęconych zagadnieniom historyczno-bibliologicznym oraz upowszechnianie wiedzy z zakresu powyższej problematyki.

 

* * *

 

Zespół Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa

Zgodnie z ustaleniami podjętymi na zebraniach Zespołu w latach 2014 – 2015, zebrania Zespołu będą miały charakter jedno lub dwudniowych konferencji tematycznych odbywających się raz do roku. Rezygnujemy z zebrań z pojedynczymi referatami, gdyż z racji obciążeń naukowych i dydaktycznych potencjalnych   uczestników zebrań, trudno byłoby zapewnić zadowalającą frekwencję.

   9 marca br. odbędzie się pierwsza z cyklu planowanych konferencji podzielona na dwie części. Drugą część planujemy na pierwszą połowę 2019 roku. Przewidujemy, że druga część konferencji będzie dwudniowa. Celem obydwu konferencji będzie ukazanie nowej perspektyw nauk pomocniczych historii. W poszczególnych referatach autorzy zaprezentują nowe możliwości badań w zakresie poszczególnych nauk pomocniczych historii,. Ważną częścią konferencji będzie dyskusja na temat współczesnego statusu nauk pomocniczych historii w Polsce i zagranicą. Przewidujemy, że referaty wygłoszone na obydwu częściach konferencji obejmą większość nauk pomocniczych historii i będą oparte na kwerendach niewykorzystywanych dotychczas materiałów źródłowych. Konferencję powyższą traktujemy jako uzupełnienie i kontynuację problematyki podjętej dokładnie przed ćwierćwieczem na konferencji Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce (Kraków 1993, druk Kraków 1995).

 

* * *

 

>Zespół Studiów Numizmatycznych

We wrześniu 2018 planowana jest organizacja obrad sekcji w ramach Kongresu Mediewistów Polskich, który odbędzie się we Wrocławiu. Tytuł sekcji: „Edytorstwo źródeł historycznych w kręgu nauk pomocniczych historii”.

Sekcja została zgłoszona organizatorom Kongresu i została przyjęta. Organizatorami obrad sekcji są dr hab. Zenon Piech prof. UJ i dr hab. Wojciech Drelicharz. W tej chwili trwają ostateczne prace nad skompletowaniem grona referentów. Celem obrad będzie refleksja nad problemami związanymi z edytorstwem różnych gatunków źródeł historycznych, kwestia wypracowania wspólnych metod edycji źródeł, dyskusja nad instrukcjami wydawniczymi dla poszczególnych gatunków źródeł.

 

* * *

 

 

Zespół Dydaktyki Historii

 

Zadania zespołu w 2018 roku

- Ogólne
1)ocena nowych podstaw programowych historii i szans jej realizacji

- Szczegółowe:
1) analiza tekstu podstaw programowych
2) analiza nowych podręczników
3) przygotowanie interpretacji podstaw programowych i podręczników, materiały dla nauczycieli

Planowane w 2018 roku:
- posiedzenie zespołu w sprawie podstaw programowych z historii dla wszystkich poziomów szkół oraz porównanie z poprzednią podstawą programową
- posiedzenie w sprawie oceny nowych podręczników historii – z udziałem autorów i recenzentów
- posiedzenie w sprawie aktualnie odbywających się szkoleń dla nauczycieli z zakresu zmian programowych, z udziałem pracowników doradztwa metodycznego

Na rok 2018 pozostaje zadaniem zespołu dalsze opiniowanie do liceum, która dotąd nie została zatwierdzona i negocjowanie z Ministerstwem Edukacji Narodowej podręczników do liceum.
Podręczniki te powinny sprostać zadaniom stawianym w nauczaniu zarówno ogólnym jak i przeznaczonym dla uczniów wybierających profil humanistyczny.

W tych sprawach jest kontakt z MEN jest dość trudny.

Zespół współpracuje z komisją dydaktyczną Polskiego Towarzystwa Historycznego.

 

* * *

 

Komisja Lituanistyczna

Temat tegorocznej (25-26 września) – już XXVII konferencji Komisji: Metryka Wielkiego Księstwa Litewskiego – edytorstwo, możliwości wykorzystywania, perspektywy badawcze. Będzie to prezentacja badań poszczególnych dyscyplin historycznych nad archiwum państwowym Wielkiego Księstwa Litewskiego, nie wykluczając wieku XIX i – nawet – XX. Wedle założeń wstępnych program podzielono na 4 części, koncentrujące się na zagadnieniach: 1) edytorskich i warsztatowych 2) wyznaniowych 3) społecznych 4) kultury.

Podsumowaniem obrad ma być dyskusja na temat perspektyw edycji i dalszych badań, zarówno nad samą Metryką, jak i opartych na jej zawartości.

Przewidywania liczba uczestników: ogółem 60 (w tym referentów: 11); zagranicznych 20 (w tym referentów: 7).

Ponadto: wydanie kolejnego tomu "Rocznika Lituanistycznego", oraz prowadzenie na FB strony: https://pl-pl.facebook.com/Lithuano-Polonica-1692060567680122/

Przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych PAN
Prof. dr hab. Tomasz Schramm