Komitet Nauk Historycznych PAN

 

 

I.1. Skład osobowy i struktura organizacyjna Komitetu:

-       prezydium, skład osobowy Komitetu

 

przewodniczący:

1.prof. dr hab. Krzysztof MIKULSKI – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

tel. 604519959, e-mail: kmik@umk.pl

 

zastępcy przewodniczącego:

2.prof. dr hab. Stanisław SIERPOWSKI - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

3.czł. korespondent PAN Michał TYMOWSKI – Uniwersytet Warszawski

 

członkowie prezydium:

4.prof. dr hab. Stanisław SROKA – Uniwersytet Jagielloński, Kraków

5.prof. dr hab. Włodzimierz STĘPIŃSKI – Uniwersytet Szczeciński

6.prof. dr hab. Małgorzata WILLAUME – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

 

sekretarz naukowy:

7.prof. dr hab. Cezary KUKLO – Uniwersytet w Białymstoku

tel. 501475922, e-mail: cz.kuklo@life.pl

 

 Członkowie Komitetu:

1.prof. dr hab. Józef BORZYSZKOWSKI – Uniwersytet Gdański

2.prof. dr hab. Zdzisław BUDZYŃSKI – Uniwersytet Rzeszowski

3.prof. dr hab. Marek CETWIŃSKI – Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie

4.prof. dr hab. Teresa CHYNCZEWSKA-HENNEL – Uniwersytet w Białymstoku

5.prof. dr hab. Zofia CHYRA-ROLICZ – Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce

6.prof. dr hab. Anna FILIPCZAK-KOCUR – Uniwersytet Opolski

7.prof. dr hab. Mateusz GOLIŃSKI – Uniwersytet Wrocławski

8.dr hab. Kazimierz KAROLCZAK, prof. UP – Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Kraków

9.dr hab. Norbert KASPAREK, prof. UWM – Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn

10.prof. dr hab. Andrzej KLONDER – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz

11.prof. dr hab. Maria KOCZERSKA - Uniwersytet Warszawski

12.prof. dr hab. Krzysztof MAKOWSKI – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

13.czł. rzecz. PAN Karol MODZELEWSKI – Uniwersytet Warszawski

14.prof. dr hab. Jadwiga Zuzanna MUSZYŃSKA– Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

15.ks. prof. dr hab. Józef NAUMOWICZ – Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa

16.prof. dr hab. Eugeniusz NIEBELSKI – Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

17.prof. dr hab. Idzi PANIC – Uniwersytet Śląski, Katowice

18.czł. rzecz. PAN Henryk SAMSONOWICZ – Uniwersytet Warszawski

19.ks. prof. dr hab. Bogdan STANASZEK – Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kraków

20.prof. dr hab. Rafał STOBIECKI – Uniwersytet Łódzki

21.dr hab. Sobiesław SZYBKOWSKI, prof. UG - Uniwersytet Gdański

22.prof. dr hab. Janusz TANDECKI - Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

23.prof. dr hab. Krzysztof TARKA – Uniwersytet Opolski

24.czł. rzecz. PAN Janusz TAZBIR – Instytut Historii PAN, Warszawa

25.dr hab. Jakub TYSZKIEWICZ, prof. UWr - Uniwersytet Wrocławski

26.czł. rzecz. PAN Andrzej WALICKI – Uniwersytet Notre Dame, Indiana, USA

 

Eksperci rekomendowani przez KNH:

1. dr hab. Michał Kopczyński prof. UW – kierownik Działu Badawczego Muzeum Historii Polski

2. prof. dr hab. Wojciech Kriegseisen – dyrektor IH PAN

3. mgr Stanisław Lenart – nauczyciel dyplomowany, czł. Kom. Dydaktycznej ZG PTH

4. prof. dr hab. Czesław Osękowski – ekspert w zakresie historii najnowszej

5. dr hab. Władysław Stępniak prof. UMK – Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych

6. prof. dr hab. Wiesław Władyka – ekspert w zakresie historii najnowszej, publicysta związany z tygodnikiem ,,Polityka’’

-  zestawienie liczbowe: liczba członków ogółem - 39, w tym członkowie PAN - 5;

-  zatrudnionych w (jako głównym miejscu pracy): jednostkach PAN, szkołach wyższych, instytutach badawczych¹, pozostałych;

-  komisje, sekcje lub zespoły (nazwy, przewodniczący); udział w ich składzie osób niebędących członkami Komitetu.

 

Komisja ds. kontaktów i współpracy z zagranicą

      Przewodniczący: prof. dr hab. Michał Tymowski (UW)

 

Komisja ds. nagród

      Przewodniczący: prof. dr hab. Cezary Kuklo (UwB)

 

Zespół Antropologii Historii

      Przewodniczący: dr hab. Andrzej P. Kowalski prof. UG

 

      Osób nie będących członkami Komitetu:

 

Zespół Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich

      Przewodniczący: prof. dr hab. Wojciech Iwańczak (U. Jana Kochanowskiego w Kielcach)

 

Zespół Historii Kobiet

Przewodniczący: prof. dr hab. Teresa Kulak (UWroc.)

 

Zespół Historii Książek i Bibliotek

      Przewodniczący: prof. dr hab. Maria Juda (UMCS)

 

Zespół Historii Miast

      Przewodniczący: prof. dr hab. Zdzisław Noga (U. Pedagogiczny im. KEN)

 

Zespół Historii Stosunków Międzynarodowych

      Przewodniczący: prof. dr hab. Andrzej Skrzypek (UW)

 

Zespół Historii Wojskowości

Przewodniczący: dr hab. Norbert Kasparek, prof. UWM

 

Zespół Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa

Przewodniczący: dr hab. prof. UJ Zenon Piech, UJ

 

Zespół Studiów Numizmatycznych

      Przewodniczący: prof. dr hab. Borys Paszkiewicz (UWroc.)  

 

Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich

            Przewodniczący: prof. dr hab. Krzysztof Makowski (UAM)

 

Komisja Lituanistyczna

Przewodniczący: prof. dr hab. Andrzej Zakrzewski (UW)

 

I.2. Zakres działania Komitetu.

1. Rozważanie istotnych problemów nauk historycznych i dyscyplin pokrewnych poprzez organizowanie dyskusji i konferencji naukowych, przygotowywanie ekspertyz i wypowiadanie się w sprawach polityki naukowej państwa, a szczególnie kierunków rozwoju i priorytetów badawczych w zakresie nauk historycznych i dyscyplin pokrewnych;

2. Współdziałanie w tych sprawach z organami rządowymi, samorządowymi, towarzystwami naukowymi, stowarzyszeniami oraz muzeami;

3. Współdziałanie w upowszechnianiu wyników badań i prac naukowych z zakresu nauk historycznych, we wprowadzaniu ich do życia społecznego i kulturalnego między innymi przez organizowanie w tym celu dyskusji środowiskowych i konferencji naukowych;

4. Opracowywanie i przedstawianie opinii, ocen, ekspertyz naukowych dotyczących nauk historycznych i dyscyplin pokrewnych;

5. Prowadzenie doradztwa naukowego w sprawach związanych z rozwojem nauk historycznych

6. Ocena programów nauczania historii i przedmiotów pokrewnych oraz wypowiadanie się w sprawach kształcenia kadr naukowych;

7. Prowadzenie działań aktywizujących udział historyków w życiu naukowym i społecznym kraju;

8. Współpraca ze środowiskiem naukowym (organy i instytuty naukowe Akademii oraz inne instytucje badawcze) we wspieraniu rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową;

9. Współpraca z krajowymi i zagranicznymi organizacjami naukowymi w zakresie nauk historycznych, w tym również z innymi komitetami PAN;

10. Reprezentowanie polskiej nauki historycznej poza granicami kraju;

11. Opiniowanie kandydatów na członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk z zakresu dyscypliny reprezentowanej przez Komitet;

12. Zgłaszanie i opiniowanie wniosków do nagród naukowych z zakresu nauk historycznych;

13. Prowadzenie działalności wydawniczej w szczególności zaś wydawanie ,,Wiadomości

Numizmatyczne’’ i współwydawanie ,,Acta Polonie Historica’’ i ,,Studia Maritima’’.

Ponadto Komitet pełni funkcję Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodową Komisją Historii Wojskowej; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodową Komisją Numizmatyczną; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodową Komisją Studiów Słowiańskich; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodowym Komitetem Historii II Wojny Światowej; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodowym Komitetem Nauk Historycznych; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Współczesnej Historii Europy. Zadania komitetów narodowych wykonuje prezydium komitetu.

I.3. Dane adresowe do korespondencji: adres pocztowy, adresy elektroniczne, telefon do kontaktów.

Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Władysława Bojarskiego 1, 87-100 Toruń, tel. 604519959, kmik@umk.pl

II. Zebrania Komitetu (opis)

II.1. Zebrania plenarne (data, najważniejsze omawiane problemy, w tym zebrania z referatami naukowymi).

 

- 30.01.2014 r.

 

Referat naukowy wygłosił prof. dr hab. Krzysztof Makowski (UAM) – Powstanie którego nie było … Nowe spojrzenie na Wiosnę Ludów w Poznańskiem.

Członkowie przyjęli sprawozdanie z działalności KNH w 2013 r. i uchwalili plan pracy na rok 2014; zapoznali się z informacją o pozytywnym zaopiniowaniu przez władze Wydz. I, czterech spośród pięciu zgłoszonych przez Zespoły Badawcze Komitetu wniosków dotyczących organizacji konferencji i sympozjów, a także o nieprzyznaniu dotacji finansowej dwóm periodykom wydawanym przez Komitet: ,,Studia Maritima’’ i ,,Wiadomości Numizmatyczne’’ (redaktorzy zapowiedzieli złożenie stosownych odwołań). Czł. korespondent PAN prof. M. Tymowski, zarazem przewodniczącyKomisji ds. kontaktów i współpracy z zagranicą przedłożył informację o programie naukowym i zaangażowaniu polskich historyków w prace XXII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Jinan (Chiny) w 2015 r. Zebranie plenarne jednomyślnie poparło kandydaturę prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego (UAM) do Zarządu Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych (CISH). Ponadto członkowie Komitetu odbyli dyskusję dotyczącą coraz słabszego poziomu przedkładanych Radom Naukowym i Radom Wydziałów rozpraw habilitacyjnych i jednomyślnie przyjęli tekst uchwały w tej sprawie autorstwa prof. dr hab. Wojciecha Kriegseisena

 

27.11.2014 r.

 

Referat naukowy wygłosiła prof. UAM, dr hab. Ewa Domańska (UAM) – Historia i metodologia historii wobec wyzwań współczesnej humanistyki (i realiów polskiej akademii)

Członkowie zostali dokładnie zapoznani z udziałem Zespołów Problemowych KNH (prof. dr hab. Włodzimierz Stępiński) w pracach XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich (Szczecin, 17-21.09. 2014). Czł. korespondent PAN prof. M. Tymowski, zarazem przewodniczącyKomisji ds. kontaktów i współpracy z zagranicą przedłożył poszerzoną i uaktualnioną informację o udziale polskich historyków w prace XXII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Jinan (Chiny) w 2015 r. W dalszej części obrad prof. dr hab. Krzysztof Makowski (UAM) przedstawił propozycję zgłoszenia do władz Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych miasta Poznania (i tym samym naszego kraju) jako organizatora przyszłego XXIII Międz. Kongresu Nauk Historycznych. W głosowaniu zebrani poparli jednogłośnie wspomnianą propozycję i upoważnili jednocześnie prezydium KNH do dalszego procedowania tej cennej i bardzo ważnej dla polskiego środowiska naukowego inicjatywy.  

 

II.2. Posiedzenia prezydium Komitetu (data, najważniejsze omawiane problemy, w tym posiedzenia z referatami naukowymi).

 

- 30.01.2014 r. – omawiano:plan pracy na 2014 r.; sytuację nieprzyznania przez władze Wydz. I, dofinansowania periodyków: ,,Studia Maritima’’ i ,,Wiadomości Numizmatyczne’’’. Ponadto rozważano kandydatury polskich historyków do władz Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych, a także współpracę zagraniczną Komitetu (w tym udział historyków polskich w pracach Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych w Chinach w 2015 r.). Członkowie prezydium zostali zapoznani z przebiegiem prac Zespołu ds. kategoryzacji czasopism z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych, w którym pracują prof. prof. Krzysztof Mikulski i Cezary Kuklo); przyjęto ponadto sprawozdanie z działalności Komitetu w 2013 r.

- 16.09.2014 r. – omawiano stan zorganizowania XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie oraz udział poszczególnych Zespołów Badawczych w programie naukowym i pracach Zjazdu. Ponadto przedyskutowano szersze włączenie się Komitetu w poparcie działań zmierzających do ustanowienia przez Sejm RP roku 2015 – Rokiem Jana Długosza w związku z przypadającą wówczas 600 r. jego urodzin.

- 27.11.2014 r. – podsumowano udział i zaangażowanie Zespołów Badawczych KNH w pracach XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie (17-21.09.2014); zapoznano się z uaktualnioną informacją o udziale polskich historyków w programie XXII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Jinan (Chiny) w 2015 r. Przedyskutowano i rekomendowano zebraniu planarnemu KNH poparcie inicjatywy środowiska historyków poznańskich, przedstawionej przez prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego, zorganizowania w 2020 r. w Poznaniu XXIII Międz. Kongresu Nauk Historycznych. Wstępnie przedyskutowano również plan pracy Komitetu na 2015 r.

 

II.3. Posiedzenia komisji, sekcji, zespołów (liczba, w tym posiedzenia z referatami naukowymi) .

 

Większość zespołów zadaniowych spotyka się regularnie 2-3 w roku. Na tym tle wyróżnia się praca: Zespołu Studiów Numizmatycznych, który w roku sprawozdawczym odbył 4 posiedzenia naukowe z 7 referatami i 2 komunikatami oraz Zespołu Historii Książki i Bibliotek (3 spotkania z 3 referatami).

III. Konferencje (debaty, dyskusje, inne formy spotkań naukowych)

 

III.1 Konferencje naukowe zorganizowane/ współorganizowane przez Komitet lub organizowane pod patronatem Komitetu:

Liczba ogółem 9

w tym:

 

W tabeli: liczba wystąpień – łączna liczba wszystkich rodzajów wystąpień konferencyjnych

 

III.2 Omówienie wyników konferencji z punktu widzenia jej znaczenia dla reprezentowanej przez Komitet dyscypliny naukowej.

 

Zorganizowane konferencje, zwłaszcza międzynarodowe, przynoszą przede wszystkim istotne nowe wyniki badawcze w każdym ze szczegółowych obszarów nauki historycznej. Z całą pewnością zorganizowane lub współorganizowane przez zespoły badawcze międzynarodowe konferencje naukowe wyraźnie wpływają na pogłębienie międzynarodowej współpracy i integrację środowisk, czego najlepszym przykładem są konferencje Zespołu Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich, Zespołu Historii Miast i Komisji Lituanistycznej. Pierwsza z nich poświęcona elitom i masom w społeczeństwach Czech i Polski do końca XVIII w. stanowiła nie tyle powrót do tematyki ,,modnej’’ przed laty, co była próbą odczytanie jej w nowy sposób, z wydobyciem różnic pomiędzy Polską i ziemiami czeskimi. Z kolei konferencja zorganizowana przez Zespół Historii Miast była próbą ponownego podjęcia problemów związanych z niejednolitym charakterem przestrzeni miasta komunalnego i przyniosła nowe propozycje metodologiczne oraz wzbogaciła kwestionariusz badawczy, dzięki czemu jej efekty wykroczyły poza rekapitulację dotychczasowego stanu wiedzy. W referatach i dyskusji uwzględniono najważniejsze fenomeny wpływające na heterogeniczność przestrzeni: policentryzm, formy skupisk zawodowych, fenomen miast wielokrotnych oraz ustrojowe i przestrzenne pozostałości po ich funkcjonowaniu itd. Podobnie XXIII już konferencja Komisji Lituanistycznej, która tym razem miała bardziej zróżnicowany charakter niż zazwyczaj (od wystąpień źródłoznawczych po dzieje społeczne, gospodarcze, historię kultury i kwestie wyznaniowe) była potwierdzeniem renomy w historiografii powszechnej, gromadząc badaczy od Berkeley po Kuyto.

Nie można także zapominać o dorobku zorganizowanych konferencji krajowych. W tym obszarze zwraca szczególną uwagę konferencja zorganizowana przez Zespół Historii Kobiet, której referaty oprócz wybranych obszarów działalności i losów kobiet na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w., uwzględniały metodologicznie nowatorskie podejście do koniecznego uwzględniania i uwydatniania kategorii płci w szczegółowych badaniach wydarzeń oraz różnorodnych procesów z historii społecznej i politycznej.  

 

IV. Inne formy działalności upowszechniającej i promującej naukę (opis)

 

(audycje i programy w radiu i telewizji, udział w festiwalach nauki, piknikach naukowych, wystąpienia w mediach elektronicznych, artykuły w prasie popularyzujące naukę itp. – dotyczy działań, w których bezpośrednio zaangażowany był Komitet lub jego struktury wewnętrzne).

Wszyscy członkowie Komitetu w swojej codziennej pracy są mocno zaangażowani w upowszechnianiu i promowaniu nauki historycznej. W najszerszym stopniu widoczne to jest w całym szeregu spotkań mających na celu promowanie kolejnej XLI Olimpiady Historycznej wśród młodzieży szkół średnich. Członkowie Komitetu uczestniczą zarówno w pracach poszczególnych komitetów okręgowych Olimpiady Historycznej, jak i Komitetu Głównego. Należy tutaj odnotować także pracę wielu członków Komitetu w pracach XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie (17-21 września 2014 r.), który zgromadził nie tylko zawodowych historyków, ale także nauczycieli i studentów oraz miłośników historii. W jego trakcie członkowie Komitetu wygłosili łącznie ponad 20 referatów (nie licząc referatów wygłoszonych w trakcie konferencji zorganizowanych przez Zespoły Badawcze). Członkowie Komitetu i Zespołów Badawczych udzielają się w upowszechnieniu i promowaniu nauki uczestnicząc w audycjach radiowych i telewizyjnych (np. dotyczące tematyki religijnej, druków katolickich XVI-XVIII w. i ksiąg zakazanych w programie TVP 1 ,,Między Niebem a Ziemią’’, TVP Kultura – dr hab. prof. UW Dariusz Kuźmina; na temat dziejów książki TVP Lublin w paśmie ,,Nauka’’ – prof. dr hab. Maria Juda). Artykuły popularyzujące naukę ogłosili m.in. członkowie Zespołu Historii Książek i Bibliotek – prof. dr hab. Maria Juda, dr hab., prof. UW-M Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew, dr hab. prof. UW Dariusz Kuźmina a także szeroko włączyli się w prace Dolnośląskiego Festiwalu Nauki (wykład inauguracyjny – prof. dr hab. Krzysztof Migoń).    

Warto także wskazać, że członkowie Komisji Lituanistycznej biorą udział w popularyzacji wiedzy o stosunkach polsko-litewskich od średniowiecza po współczesność, zwalczając dotychczasowe – dość jednostronne stereotypy, nie oparte na nowszych badaniach, zaś członkowie np. Zespołu Studiów Numizmatycznych systematycznie głoszą prelekcje na zebraniach towarzystw numizmatycznych, podobnie jak członkowie Zespołu Antropologii Historii na zaproszenie Pol. Tow. Ludoznawczego.  

 

V. Działania Komitetu na rzecz reprezentowanych dyscyplin naukowych/ problemu (opis)

 

V.1. Ocena stanu i potrzeb tych dyscyplin/problemu oraz instytucji naukowych (z ich własnej inicjatywy lub na wniosek jednego z organów Akademii); formułowanie zadań ważnych dla rozwoju nauki i gospodarki narodowej lub regionu; inspirowanie innychdziałań naukowych o charakterze interdyscyplinarnym, współpraca z organami i instytutami naukowymi Akademii na rzecz wspierania rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową; m.in. formułowanie priorytetów badawczych, ocena wydawnictw naukowych, opracowywanie i przedstawianie programów badawczych oraz standardów i kierunków kształcenia w zakresie reprezentowanych dyscyplin/ problemu objętych zakresem działania Komitetu, inne wynikające ze specyfiki działania Komitetu (dotyczy działań, w których podmiotem był Komitet lub jego struktury wewnętrzne, a nie poszczególne osoby).

Z inicjatywy Prezydium KNH doszło do zainicjowania oddolnej szerokiej i merytorycznej dyskusji nad poziomem polskich czasopism naukowych z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych połączonych z wypracowaniem kryteriów ich oceny formalnej i merytorycznej. Przeprowadzono wymianę opinii pomiędzy poszczególnymi komitetami naukowymi Wydziału I PAN w zakresie potrzeby i możliwości wypracowania kryteriów oceny monografii z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych. Na bazie wspomnianej inicjatywy doszło do oficjalnego powołania Zespołu ds. kategoryzacji czasopism z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych Wydziału I PAN na kadencję 2011-2014 z udziałem 2 przedstawicieli Komitetu, przy czym jego pracami kierował prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych. Zespół ten w toku co miesięcznych spotkań wypracował propozycje modyfikacji dotychczasowego systemu punktacji czasopism i przedłożył je w trakcie spotkania w MNiSzW wiosną 2014 r. Należy także podkreślić, że członkowie Prezydium Komitetu włączyli się równolegle w dyskusję nad aktualną kondycję czasopism naukowych w dyscyplinie historia, która odbyła się w Szczecinie we wrześniu i grudniu 2014 r.

Na szczególne wyróżnienie zasługuje szerokie włączenie środowiska historyków skupionych zarówno w samym KNH jak i w jego zespołach zadaniowych w prace merytoryczne XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie (17-21.092014). W całym pierwszym półroczu 2014 r. kierownictwo i członków KNH podjęli wiele bardzo różnorodnych działań propagujących i popularyzujących w kraju i poza granicami ideę tego największego i najbardziej prestiżowego zgromadzenia badaczy historii Polski i powszechnej. Ponadto członkowie Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa znaleźli się w gronie organizatorów innego ważnego przedsięwzięcia naukowego, a mianowicie V Kongresu Mediewistów, który będzie obradował w 2015 r. w Rzeszowie.

            Za ważne uznajemy także wspomaganie badań nad spuścizną Komisji Edukacji Narodowej, która zaowocowała obok współpracy pomiędzy Instytutem Historii Nauki PAN (prof. dr hab. K. Bartnicka) a Polską Stacją PAN w Wiedniu (prof. dr hab. B. Dybasiem), konkretnymi warsztatami naukowym zrealizowanymi w Wiedniu we wrześniu 2014 r. Nie ulega też wątpliwości, że Komisję Lituanistyczną w ciągu ponad 20 lat udało się zbudować okrzepłe forum współpracy naukowej, cieszące się pewnym uznaniem i rozpoznawanym od Berkeley przez Londyn, Greifswald, Moskwę po Kyoto, nie wspominając już Wilna, Mińska czy Kijowa.

 

V.2 Działalność ekspercka, opinie, oceny i konsultacje w roku sprawozdawczym.

W roku sprawozdawczym dwóch członków prezydium Komitetu (przewodniczący i sekretarz naukowy) pracowali w Zespole ds. kategoryzacji czasopism z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych Wydziału I PAN na kadencję 2011-2014, który wiosną 2014 r., przedłożył w MNiSzW, stosowne propozycje zmian w zakresie kryteriów oceny formalnej i merytorycznej kategoryzacji czasopism. Pracami całego zespołu kierował prof. dr hab. Krzysztof Mikulski. W tej działalności nie brakuje sporządzenia opinii na potrzeby naukowych placówek zagranicznych (np. kilka takich przygotował prof. dr hab. Wojciech Iwańczak dla Czeskiej Agencji Grantów oraz dla Czeskiej Akademii Nauk), jak i krajowych (recenzowanie grantów dla NCN). Członkowie Zespołów Badawczych występują niejednokrotnie w roli ekspertów ds. bibliotecznych Grupy Ekspertów ds. Zachowania Dziedzictwa Kulturalnego (prof. dr hab. Edward Potkowski) i ds. bibliotecznych Polsko-Białoruskiej Komisji Konsultacyjnej ds. Dziedzictwa (dr hab. prof. UW-M Z. Jaroszewicz-Pieresławcew). Szereg członków występuje w roli członków kapituł lub recenzentów wprzy opiniowaniu wniosków o nagrody, np. o Nagrodę SBP im. A. Łysakowskiego, w konkursie ,,Na najtrafniejszą szatę edytorską książki naukowej’’).  

Ponadto członkowie Zespołów Badawczych jak i samego Komitetu uczestniczą także w innych formach działalności eksperckiej m.in. w opiniowaniu wniosków o stypendium MNiSzW dla Młodych Naukowców za rok 2014;  

V.2.1. Ekspertyzy²: zagadnienie/temat, wykonawca/współwykonawca, zleceniodawca lub jednostka wnioskująca, termin wykonania (rok rozpoczęcia i rok zakończenia) odbiorca, sposób wykorzystania, sposób upowszechniania, inne instytucje lub osoby, którym ekspertyza była przedstawiana (wykaz, opis).

V.2.2. Opinie, oceny i konsultacje (wykaz).

V. 3. Inne działania wynikające ze specyfiki działania Komitetu (opis).

 

VI. Działalność wydawnicza

VI.1

 

Wyszczególnienie	Tytuł publikacji Wydawca/współwydawca	Wydawnictwa w wersji: - drukowanej	Nakład (w egz.)	Dofinans. ze środków DUN (w zł)
		- elektronicznej
Wydawnictwa ciągłe (w tym czasopisma, np. miesięczniki, kwartalniki; inne periodyki)	Acta Poloniae Historica Studia Maritima, r. XXVII, cz. 1-2 Wiadomości Numizmatyczne r. LVIII, z. 1-2	Druk Druk Druk	b.d. b.d. b. d.	b.d. b.d. b.d.
Wydawnictwa zwarte (np. monografie, materiały pokonferencyjne, inne)	1)A.P. Kowalski, Antropologia zamierzchłych czasów, Toruń 2014 2) Kobiety w wojnach i konfliktach polityczno-społecznych na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX wieku. Wybrane zagadnienia, Wrocław 2014	Druk Druk		4.700
Pozostałe publikacje	,,Rocznik Antropologii Historii’’, R. III, nr 5-7 …… ……

 

VI.2. Omówienie działalności wydawniczej Komitetu w roku sprawozdawczym.

Działalność wydawnicza Komitetu koncentruje się przede wszystkim na zapewnieniu finansowania czasopisma ,,Wiadomości Numizmatyczne’’ oraz współfinansowania dwóch innych periodyków, tj. ,,Acta Poloniae Historica’’ i ,,Studia Maritima’’. W miarę możliwości finansowych PAN Komitet podejmuje starania na rzecz dofinansowania druku materiałów pokonferencyjnych i monografii. Wydane staraniem Komitetu wydawnictwa zwarte w 2014 r. prezentują wysoki poziom naukowy.

 

VII. Aktywność międzynarodowa Komitetu (opis)

 

Współpraca Komitetu z organizacjami międzynarodowymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego (m.in. pełnienie przez Komitet funkcji komitetu narodowego ds. współpracy z organizacjami naukowymi, współpraca z innymi międzynarodowymi organizacjami naukowymi, udział członków Komitetu we władzach, pracach komisji, komitetów itp. międzynarodowych organizacji naukowych.

Kierownictwo KNH poprzez komisję ds. kontaktów i współpracy z zagranicą (przewodniczący czł. korespondent Pan prof. M. Tymowski), podjęło cały szereg działań zmierzających do koordynacji i szerokiego propagowania w środowisku potrzeby udziału historyków polskich w programie naukowym, a następnie w pracach XXII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych, przewidzianego na 2015 rok (Jinan, Chińska Republika Ludowa). W sumie liczymy, że w pracach tegoż Kongresu weźmie aktywny udział ok. 20 historyków z referatami. Niektóre z osób wystąpią także jako organizatorzy/współorganizatorzy kongresowych konferencji, sympozjów i paneli. Mianowicie Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich KNH kierowany przez prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego zgłosił organizację jednego z trzech paneli tj. Translations (Translacje), Commission Internationale des Études Historiques Slaves (CIEHS) zaproponowanych pod ogólnym tytułem Portals of Globalization to the Slavic World (Wrota do globalizacji świata Słowian). Tematyka ta ma być dyskutowana na panelach: Ports (Porty), Metropoles (Metropolie), oraz wspomnianego Translations (Translacje). Do tegoż panelu został zgłoszony referat pod tytułem: "Between East and West. Translation as a Means of Cross-Cultural Communication in Central Europe in the Middle Ages and Early Modern Times".Wystąpienie jest przygotowywane przez zespół międzynarodowy dr Marta Font (Węgry), dr Jan Hrdina (Czechy), dr Monika Saczyńska (Polska; sekretarz Zespołu Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich).  

Jednocześnie Komitet wystąpił z wnioskiem o zgłoszenie kandydatury prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego do Zarządu Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych (CISH), a także poparł starania przyznania Poznaniowi prawo do zorganizowania kolejnego XXIII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Polsce, w Poznaniu.

Owocnie rozwija się współpraca Zespołu Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich KNH z zespołem kierowanym przez prof. dr hab. Kalinę Bartnicką (Instytut Historii Nauki PAN) i prof. dr hab. Bogusławem Dybasiem (Polska Stacja PAN w Wiedniu), w zakresie badań nad dziejami i spuścizną Komisji Edukacji Narodowej na tle międzynarodowym (m.in. zorganizowano warsztaty w Wiedniu)

            Z kolei kierownictwo Zespołu Studiów Numizmatycznych KNH kontynuuje prowadzenie szerokiej akcji w środowisku badaczy polskich i zagranicznych na rzecz organizacji w Polsce Międzynarodowego Kongresu Numizmatycznego w 2021 r.

            Z nadesłanych sprawozdań Zespołów Badawczych wynika, że ich członkowie prowadzili także bardzo aktywną indywidualną działalność na polu międzynarodowym, występując przede wszystkim z referatami naukowymi na konferencjach i sympozjach, ale też na zaproszenie różnych palcówek naukowo-badawczych.

 

Poniżej wykaz aktualnych reprezentantów polskiej nauki historycznejw organizacjach międzynarodowych wg strony internetowej CISH i zgłoszeń indywidualnych:

1. Międzynarodowy Komitet Drugiej Wojny Światowej (dr Magdalena Hułas, IH PAN - skarbnik)

2. Międzynarodowy Komitet Paleografii Łacińskiej (prof. dr hab. Edward Potkowski, członek)

3. Międzynarodowa Komisja Demografii Historycznej (dr Mikołaj Szołtysek, aktualnie pracownik Max Planck Institut for Social Antropology w Halle – członek Biura)

4. Międzynarodowa Komisja Historii i Teorii Historiografii (dr hab. prof. UAM Ewa Domańska, UAM – przewodnicząca rady programowej)

5.Międzynarodowa Komisja Historii Bałtyku (prof. dr hab. Janusz Tandecki, UMK – członek Biura)

6. Międzynarodowa Komisja Historii Miast (prof. dr hab. Roman Czaja, UMK – członek Biura, prof. dr hab. Edmund Kizik, prof. dr hab. Zdzisław Noga - członkowie)

7. Międzynarodowa Komisja Porównawczej Historii Wojskowej (prof. dr hab. Tadeusz Panecki – członek Biura)

8. Międzynarodowa Komisja Slawistyki (prof. dr hab. Krzysztof Makowski, UAM –wiceprzewodniczący, prof. dr hab. Antoni Cetnarowicz, prof. dr hab. Leszek Zasztowt, prof. dr hab. Janusz Żarnowski - członkowie)

9. Międzynarodowa Organizacja Historyków Chrześcijaństwa (dr hab. prof. KUL Paweł Kras, KUL – członek Biura)

10 .Międzynarodowa Unia Instytutów Archeologicznych (prof. dr hab. Elżbieta Jastrzębowska, stacja PAN w Rzymie – członek rady)

11. Międzynarodowe Stowarzyszenie Dydaktyki Historii (dr hab. Joanna Wojdon, UWr – redaktor rocznika ISHD)

12. Międzynarodowe Stowarzyszenie Studiów Europy Południowo-Wschodniej – (przewodniczący Komitetu Narodowego jako członek Komitetu Międzynarodowego)

13. Międzynarodowy Związek Spółdzielczy (prof. dr hab. Zofia Chyra-Rolicz, Uniw. Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach – członek Komitetu Badawczego)

14. Rada Naukowa Biblioteki Polskiej w Paryżu (dr hab. prof. UW Dariusz Kuźmina, członek)

VIII. Współpraca Komitetu z organami rządowymi, samorządowymi, innymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego (opis)

(np.współpraca z Sejmem, Senatem, jednostkami administracji rządowej, samorządu terytorialnego, współpraca z towarzystwami naukowymi, z innymi organizacjami).

 

            Komitet poprzez zespoły zadaniowe szeroko współpracuje przede wszystkim z jednostkami samorządu terytorialnego i towarzystwami naukowymi głównie przy organizacji konferencji krajowych i międzynarodowych. W najszerszym stopniu dotyczy to ścisłej współpracy z Polskim Towarzystwem Historycznym. Członkowie Komitetu zapraszani są m.in. do komitetów honorowych i organizacyjnych szeregu przedsięwzięć mających uświetnić kolejne rocznice wielu wydarzeń historycznych w naszym kraju. Nie brak też członków Komitetu i Zespołów Badawczych w radach naukowych polskich bibliotek (Biblioteki Narodowej, Biblioteki Kórnickiej, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, Kasy im. J. Mianowskiego-Fundacji Popierania Nauki), czy całego szeregu naukowych towarzystw regionalnych (np. Towarzystwa im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie).  

            Należy zauważyć, że wspólny wysiłek Prezydiów Pol. Tow. Historycznego i Komitetu Nauk Historycznych n forum Sejmu RP zaowocował przyjęciem specjalnej uchwały sejmowej ogłaszającej rok 2015 rokiem Jana Długosza.

IX. Pozostałe informacje, istotne ze względu na specyfikę działalności Komitetu.

 

Białystok-Toruń, dnia 14 stycznia 2015 r.

Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski

(Przewodniczący Komitetu)

Prof. dr hab. Cezary Kuklo, 501 475 922

(Imię i nazwisko, nr telefonu osoby sporządzającej informację)

---

 

 ^{1 I}nstytuty badawcze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych

 ^{2 Jako ekspertyzy należy traktować wyłącznie opracowania analityczne przedstawiające stan problematyki stanowiącej przedmiot ekspertyzy, proponowane kierunki działań dla rozwiązania problemu, wraz z propozycjami zastosowań oraz wskazaniem adresatów i odbiorców, którzy te wnioski mogą wprowadzić i określeniem konkretnych efektów, jakie te rozwiązania mogą przynieść.}