Zmarł Profesor Henryk Samsonowicz

XXX

Stanowisko Komitetu Nauk Historycznych PAN w sprawie wolności badań naukowych wobec pozwu przeciwko profesor Barbarze Engelking i profesorowi Janowi Grabowskiemu.

XXX

 Uchwała KNH nr 6/2020 podjęta w dniach 11-13 listopada 2020

XXX

Pismo do członków Prezydium nt. komisji

XXX

Uchwała Prezydium Polskiej Akademii Nauk z dnia 17 września 2019 roku

XXX

Szanowni Państwo,

Na prośbę Wiceprezesa PAN, Prof. dr hab. Romualda Zabielskiego przekazujemy informację o ponownym otwarciu systemu wyborczego „Wybory Członków Komitetów Naukowych PAN”.

Poniżej link do systemu wyborczego:

https://wyborykomitety.pan.pl/

 

XXX

 

Szanowni Państwo,

Zbliżają się wybory do komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk kadencji 2020-2023.

Zostaną one przeprowadzone drogą elektroniczną.

Szczegółowe informacje o wyborach znajdują się na stronie internetowej:

https://wyborykomitety.pan.pl/

Rejestracja kandydatów w systemie wyborczym zostanie otwarta dnia 12.11.2019 r.  

System jest aktywny od 12.11 do 20.11.2019 (godz. 23:59).

 

XXX

 

Uchwała Prezydium KNH z dnia 13 marca 2019 r.

Prezydium Komitetu Nauk Historycznych PAN wyraża swoje pełne poparcie dla stanowiska wyrażonego w uchwale Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego z dnia 12 marca 2019 r. wobec wydarzeń, do których doszło w czasie konferencji „Nowa polska szkoła badań nad historią Zagłady Żydów” („La nouvelle école polonaise d’histoire de la Shoah”), jaka miała miejsce w Paryżu w École des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS) w dniach 21-22 lutego 2019 r.

 

 

XXX

 

Warsaw, February 13th, 2019

                                               Professor

                                               László Lovász

                                               President of the Hungarian Academy of Sciences

                        Dear Professor Lovász,

The Presiding Office of the Committee of Historical Sciences, within the Polish Academy of Sciences, expresses its full support for the action of the Hungarian Academy of Sciences aiming to preserve the autonomy of its research and finances. We strongly believe that academic liberties play an extremely important role both in the European tradition and culture as well as in the life of the civil society.

                                       Sincerely yours

                                                                            

   Professor Tomasz Schramm

                                                              The Committee of Historical Sciences

                                                                          Head of the Presiding Office

 

XXX

 

Stanowisko Porozumienia Komitetów Nauk Humanistycznych

19 czerwca 2018 r. w Warszawie na spotkaniu przewodniczących i reprezentantów Komitetów PAN zostało zawiązane Porozumienie Komitetów Nauk Humanistycznych.

Celem Porozumienia jest przeciwdziałanie degradacji humanistyki polskiej, zagrożonej w sposób szczególny przez zapisy procedowanej ustawy o szkolnictwie wyższym, zwanej Konstytucją dla Nauki.

Jako demokratycznie wybrani reprezentanci całego środowiska humanistów polskich (szesnaście tysięcy samodzielnych pracowników nauki) zwracamy się z apelem do parlamentarzystów o odrzucenie ustawy, której zapisy godzą w kulturę narodową i język ojczysty.

Procedowana ustawa nadal nie uwzględnia zgłaszanych przez środowiska naukowe najważniejszych krytycznych opinii, dotyczących:

  1. zagrożenia dla autonomii wewnętrznej szkół wyższych,
  2. nadmiernych kompetencji rektora i ministra,
  3. upadku uczelni regionalnych.

Proponowane w ustawie rozwiązania wzorowane są na przyjętych w krajach skandynawskich, które doprowadziły do głębokiego kryzysu nauk humanistycznych w tym regionie.

Prof. dr hab. Iwona Arabas, z-ca przew. Komitetu Historii Nauki PAN

Prof. dr hab. Wojciech Bałus, przewodniczący Komitetu Nauk o Sztuce PAN

Prof. dr hab. Krystyna Bartol, przewodnicząca Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej

Prof. dr hab. Andrzej Buko, członek Prezydium Komitetu Nauk Pre- i Protohistorycznych PAN

Prof. dr hab. Wojciech Chlebda, przewodniczący Komitetu Językoznawstwa PAN

Ks. prof. dr hab. Tadeusz Dola, przewodniczący Komitetu Nauk Teologicznych PAN

Prof. Stanisław Filipowicz, Dziekan Wydziału I Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN
Prof. dr hab. Jan Hertrich-Woleński, przewodniczący Komitetu Etyki w Nauce PAN
Prof. dr hab. Krzysztof Kłosiński, przewodniczący Komitetu Nauk o Literaturze PAN
Dr Dorota Krawczyńska, dyrektor Wydawnictwa IBL PAN
Prof. dr hab. Marek Mejor, przewodniczący Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN
Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, z-ca przew. Komitetu Nauk Historycznych PAN
Prof. dr hab. Piotr Fast, przewodniczący Komitetu Słowianoznawstwa PAN
Prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński, przewodniczący Komitetu Nauk Etnologicznych PAN
Prof. dr hab. Tomasz Schramm, przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych PAN
Mgr Aleksander Temkin, przewodniczący Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej
Prof. dr hab. Eugeniusz Wilk, przewodniczący Komitetu Nauk o Kulturze PAN
Prof. dr hab. Tadeusz J. Żuchowski, członek Komitetu Nauk o Sztuce PAN

 

 X  X  X

Plan pracy Komitetu Nauk Historycznych PAN

na rok 2018

 

               W roku 2018 działalność Komitetu Nauk Historycznych PAN realizowana będzie, jak w latach ubiegłych, przede wszystkim poprzez prace jego poszczególnych zespołów problemowych, W załączeniu – plany pracy zespołów na rok 2018.

               Przewidywane są ponadto dwa posiedzenia Komitetu Nauk Historycznych w jego pełnym składzie. Stałymi ich punktami powinny być:

  1. Aktualny stan prac nad ustawodawstwem tyczącym nauki i szkolnictwa wyższego
  2. Aktualny stan przygotowań do 20. Powszechnego Zjazdu Historyków
  3. Aktualny stan przygotowań do 23. Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych
  4. Referat naukowy

Dyskutowane będą również, w miarę potrzeby, inne aktualne kwestie ważne dla środowiska historycznego.

Posiedzenia prezydium będą poprzedzać plenarne posiedzenia Komitetu.

Plany pracy zespołów Komitetu Nauk Historycznych PAN na 2018 r.

Zespół Historii Miast

W roku 2018 Zespół organizuje wespół z Instytutem Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu konferencję Obraz miasta na ziemiach polskich w epoce przedrozbiorowej. Konferencja odbędzie się w Toruniu w dniach 8 – 9 czerwca 2018.

Działania Zespołu w kierunku utworzenia, wzorem innych państw europejskich (nie tylko zachodnich, ale i Rumunii oraz Ukrainy) specjalistycznego czasopisma internetowego poświęconego dziejom miast zawieszono z powodów finansowych. Zespół jest dobrze przygotowany merytorycznie lecz bez środków finansowych na obsługę informatyczną prowadzenie czasopisma jest niemożliwe, do czasu zmiany zasad finansowania czasopism.

X     X     X

Zespół Historii Wojskowości

Zadanie ramowe: zainicjowanie dyskursu w środowisku historycznym, którego celami są: określenie miejsca historii wojskowej jako dziedziny badawczej wśród nauk historycznych; doprecyzowanie jej nazwy (czy historia wojskowa, czy zwyczajowo stosowany termin historia wojskowości) oraz tworzących ją poddziedzin, zdefiniowanie przedmiotu i zadań historii wojskowej, ocenienie stosowanych metod badawczych pod kątem ich zasadności i przydatności w badaniach nad dziejami wojska i wojskowości, sporządzenie katalogu nauk pomocniczych wspólnych dla historii i nauk wojennych, jak i specyficznych dla historii wojskowej. Planowanym rezultatem tego dyskursu byłyby prace poświecone metodologii badań z zakresu historii wojskowej (wojskowości) oraz nauk pomocniczych historii wojskowej (wojskowości), a przede wszystkim cykl publikacji o dziejach oręża polskiego na tle europejskiej historii wojskowej od średniowiecza po czasy współczesne.

Planowane w 2018 r.

  1. Posiedzenia plenarne Zespołu
  2. >Nawiązanie ścisłej współpracy z „Przeglądem Historyczno-Wojskowym” w celu odbudowania jego renomy i odzyskania utraconych punktów, tak aby stało się ważnym i atrakcyjnym periodykiem dla historyków wojskowości.
  3. Przywrócenie regularnej współpracy z Międzynarodową Komisją Historii Wojskowości. utrudnionej ze względu na brak polskiego przedstawiciela w prezydium ICHM.
  4. Przygotowanie wniosków na sfinansowanie wielotomowej publikacji o dziejach oręża polskiego na tle europejskiej historii wojskowej od średniowiecza po czasy współczesne.

X     X     X

>Zespół Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich

Wydanie materiałów z konferencji „Świat kobiet w Czechach i w Polsce w średniowieczu i we wczesnej epoce nowożytnej”, która odbyła się w 2016 r. oraz przygotowanie kolejnej konferencji pod tytułem "Kościół w społeczeństwie w Czechach i w Polsce w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym". Konferencja odbędzie się w Krakowie we współpracy z Akademią Ignatianum. Tradycyjnie już w spotkaniach tych odbywanych cyklicznie co dwa lata bierze udział czołówka badaczy polskich i czeskich zainteresowanych naszą wspólną przeszłością. Jako zasadę też przyjęliśmy, że partnerami Zespołu są różne uniwersytety, a także instytucje takie jak instytuty naukowe czy muzea.

>

X     X     X

>Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich

>               Zadania stojące przed Zespołem w 2018 r. to:      

1. Przygotowania do wzięcia udziału w XXIII Międzynarodowym Kongresie Nauk Historycznych w Poznaniu (2020 r.)

2. ZSSiW będzie spotykała się dwa razy do roku (tak jak to było w poprzednich kadencjach). Jedno ze spotkań będzie robocze, drugie będzie spotkaniem dyskusyjnym połączonym z referatem.

>3 Praca nad projektem grantowym ‘Reprezentation of Jewish-Slavic Relations in Museums and Internet Databases’. >Wniosek złożony przez trzech partnerów: Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich KNH PAN, Center for University Teaching of Jewish Civilization "Sefer" w Moskwie oraz Instytut Slavianovedenja RAN. Projekt warsztatu zyskał akceptację w grudniu 2017 r. ze strony Muzeum Polin, realizowany ma być w ramach Global Education Outreach Program.

>

X     X     X

>

>Zespół Historii Kobiet

Aktualny zakres zadań na rok 2018:

  1. Złożony został w październiku wniosek DUN na organizację konferencji w październiku   2018 r. w Białymstoku, gdzie odbędzie się też doroczne zebranie członkiń i członków.
  1. Trwa kompletowanie referatów z konferencji zorganizowanej   czerwcu 2017 r. w celu przygotowania materiałów do druku, na temat: „Od starej panny do singielki. Problemy społecznego i obyczajowego statusu niezamężnych kobiet na przestrzeni wieków”.
  1. Ukaże się w końcu I kwartału 2018 r. roku tom z konferencji odbytej w Siedlcach na temat "Sukcesy i porażki. Historyczny kontekst kobiecych dążeń do samorealizacji"

X     X     X

 

 

Zespół Historii Kultury Książki

Plan pracy Zespołu:

  1. Dokończenie działań na rzecz ustanowienia Nagrody Naukowej im. Karola Estreichera.
  2. Zorganizowanie przynajmniej dwóch naukowych zebrań Zespołu.
  3. Aktywne uczestnictwo członków Zespołu w konferencjach naukowych poświęconych zagadnieniom historyczno-bibliologicznym oraz upowszechnianie wiedzy z zakresu powyższej problematyki.

 

X     X     X

Zespół Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa

Zgodnie z ustaleniami podjętymi na zebraniach Zespołu w latach 2014 – 2015, zebrania Zespołu będą miały charakter jedno lub dwudniowych konferencji tematycznych odbywających się raz do roku. Rezygnujemy z zebrań z pojedynczymi referatami, gdyż z racji obciążeń naukowych i dydaktycznych potencjalnych   uczestników zebrań, trudno byłoby zapewnić zadowalającą frekwencję.

   9 marca br. odbędzie się pierwsza z cyklu planowanych konferencji podzielona na dwie części. Drugą część planujemy na pierwszą połowę 2019 roku. Przewidujemy, że druga część konferencji będzie dwudniowa. Celem obydwu konferencji będzie ukazanie nowej perspektyw nauk pomocniczych historii. W poszczególnych referatach autorzy zaprezentują nowe możliwości badań w zakresie poszczególnych nauk pomocniczych historii,. Ważną częścią konferencji będzie dyskusja na temat współczesnego statusu nauk pomocniczych historii w Polsce i zagranicą. Przewidujemy, że referaty wygłoszone na obydwu częściach konferencji obejmą większość nauk pomocniczych historii i będą oparte na kwerendach niewykorzystywanych dotychczas materiałów źródłowych. Konferencję powyższą traktujemy jako uzupełnienie i kontynuację problematyki podjętej dokładnie przed ćwierćwieczem na konferencji Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce (Kraków 1993, druk Kraków 1995).

 

X     X     X

 

>Zespół Studiów Numizmatycznych

We wrześniu 2018 planowana jest organizacja obrad sekcji w ramach Kongresu Mediewistów Polskich, który odbędzie się we Wrocławiu. Tytuł sekcji: „Edytorstwo źródeł historycznych w kręgu nauk pomocniczych historii”.

Sekcja została zgłoszona organizatorom Kongresu i została przyjęta. Organizatorami obrad sekcji są dr hab. Zenon Piech prof. UJ i dr hab. Wojciech Drelicharz. W tej chwili trwają ostateczne prace nad skompletowaniem grona referentów. Celem obrad będzie refleksja nad problemami związanymi z edytorstwem różnych gatunków źródeł historycznych, kwestia wypracowania wspólnych metod edycji źródeł, dyskusja nad instrukcjami wydawniczymi dla poszczególnych gatunków źródeł.

>

X     X     X

Zespół Dydaktyki Historii

Zadania zespołu w 2018 roku

- Ogólne
1)ocena nowych podstaw programowych historii i szans jej realizacji

- Szczegółowe:
1) analiza tekstu podstaw programowych
2) analiza nowych podręczników
3) przygotowanie interpretacji podstaw programowych i podręczników, materiały dla nauczycieli

Planowane w 2018 roku:
- posiedzenie zespołu w sprawie podstaw programowych z historii dla wszystkich poziomów szkół oraz porównanie z poprzednią podstawą programową
- posiedzenie w sprawie oceny nowych podręczników historii – z udziałem autorów i recenzentów
- posiedzenie w sprawie aktualnie odbywających się szkoleń dla nauczycieli z zakresu zmian programowych, z udziałem pracowników doradztwa metodycznego

Na rok 2018 pozostaje zadaniem zespołu dalsze opiniowanie do liceum, która dotąd nie została zatwierdzona i negocjowanie z Ministerstwem Edukacji Narodowej podręczników do liceum.
Podręczniki te powinny sprostać zadaniom stawianym w nauczaniu zarówno ogólnym jak i przeznaczonym dla uczniów wybierających profil humanistyczny.

W tych sprawach jest kontakt z MEN jest dość trudny.

Zespół współpracuje z komisją dydaktyczną Polskiego Towarzystwa Historycznego.

X     X     X

Komisja Lituanistyczna

Temat tegorocznej (25-26 września) – już XXVII konferencji Komisji: Metryka Wielkiego Księstwa Litewskiego – edytorstwo, możliwości wykorzystywania, perspektywy badawcze. Będzie to prezentacja badań poszczególnych dyscyplin historycznych nad archiwum państwowym Wielkiego Księstwa Litewskiego, nie wykluczając wieku XIX i – nawet – XX. Wedle założeń wstępnych program podzielono na 4 części, koncentrujące się na zagadnieniach: 1) edytorskich i warsztatowych 2) wyznaniowych 3) społecznych 4) kultury.

Podsumowaniem obrad ma być dyskusja na temat perspektyw edycji i dalszych badań, zarówno nad samą Metryką, jak i opartych na jej zawartości.

Przewidywania liczba uczestników: ogółem 60 (w tym referentów: 11); zagranicznych 20 (w tym referentów: 7).

Ponadto: wydanie kolejnego tomu "Rocznika Lituanistycznego", oraz prowadzenie na FB strony: https://pl-pl.facebook.com/Lithuano-Polonica-1692060567680122/

Przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych PAN

                                                                             Prof. dr hab. Tomasz Schramm

 

 List do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyżeszgo 

 

            Popieramy wypowiedzi naszych przedmówczyń i przedmówców, zwłaszcza argumenty podnoszone przez Panie Profesor Jurkowlaniec i Witkowską-Zarembę. Jako przedstawiciele nauk historycznych pragniemy wskazać, podobnie jak Pan Profesor Gancarczyk, na przykłady znaczenia NPRH dla reprezentowanego przez nas obszaru nauki.

W module ,,Tradycja'' projekty były przyznawane na 5 lat i to jest właściwy okres na prowadzenie badań z zakresu humanistyki, gdzie ważne jest żeby mieć zapewnione finansowanie w dłuższej perspektywie. W module tym przewidziano także wydawanie źródeł. Przykładem takich dobrych długofalowych badań jest projekt realizowany przez 5 najbliższych lat w IH PAN, który nosi nazwę ,,Atlas historyczny Polski - dopełnienie serii''. Finansowanie przez NPRH ma również wielkie znaczenie dla podtrzymania i rozwoju dziedzin, którym może grozić zastój z racji jej specyfiki – przykładem może być demografia historyczna, operująca źródłami masowymi, wymagającymi czasochłonnej obróbki statystycznej.

Przyłączamy się też do zamieszczonych w projekcie listu Prof. Bałusa słów o gotowości do współpracy i konsultacji przy ulepszaniu formuły NPRH.

         Za Komitet Nauk Historycznych:

Przewodniczący                       - Prof. dr hab. Tomasz Schramm

Wiceprzewodniczący                - Prof. dr hab. Cezary Kuklo

Wiceprzewodniczący                - Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski

Sekretarz                                  - Prof. dr hab. Mariusz Wołos

 

 

Warszawa, dnia 4 października 2017 r.

Protokół posiedzenia Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w dniu 4 października 2017 roku

W posiedzeniu udział wzięło 26 członków Komitetu (kopia listy obecności w załączeniu).

Zebranie otworzył prof. Tomasz Schramm, przewodniczący KNH PAN, który serdecznie powitał obecnych. Minutą ciszy uczczono pamięć wybitnych historyków zmarłych w ostatnim czasie: prof. Piotra Stefana Wandycza, prof. Stanisława Byliny, prof. Krystyna Matwijowskiego i prof. Edwarda Potkowskiego. Następnie prof. Schramm przedstawił porządek obrad. Został on zaakceptowany przez zebranych bez zastrzeżeń.

Program posiedzenia:

  1. Wykład dra hab. Dariusza Chojeckiego pt. „Wir sind ein sterbendes Volk. Strach przed starością demograficzną w Rzeszy Niemieckiej w pierwszej połowie XX wieku”.
  2. Kandydatury na członka zagranicznego PAN.
  3. Sprawa Polskiego Słownika Biograficznego.
  4. Sprawa planowanej reformy centralnych archiwów polskich.
  5. Uwagi do projektu ustaw dotyczących szkolnictwa wyższego i nauki.
  6. Informacja o stanie przygotowań do XXIII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych, Poznań 2020.
  7. Informacja o stanie przygotowań do XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, Lublin 2019.
  8. Sprawy bieżące.

Ad. 1 Dr hab. Dariusz K. Chojecki z Uniwersytetu Szczecińskiego w trakcie swojego wykładu sporo miejsca poświęcił nie tylko faktom historycznym, ale i wyobrażeniom Niemców o problemach demograficznych ich państwa w pierwszej połowie minionego stulecia. Referent omówił szeroko przeprowadzoną przez siebie kwerendę do poruszanego zagadnienia. Omówił ideę „degeneracji narodu niemieckiego”, przedstawił szereg danych demograficznych w kontekście antynomii między światem germańskim i światem słowiańskim. Podkreślił, że Berlin był w interesującym go okresie „najbardziej niepłodnym miastem Europy”. Dr hab. Chojecki zaznaczył, iż polityka pronatalistyczna pojawiła się w Niemczech już na początku XX wieku, ponieważ wedle ówczesnych szacunków począwszy od mniej więcej 1960 roku liczba ludności tego państwa miała zacząć maleć i problemy demograficzne stawały się coraz bardziej istotne. W Niemczech pojawiły się także obawy, że w tym samym okresie Słowianie stanowić będą ponad połowę mieszkańców Europy. Informacje tego typu były znane niemieckiej opinii publicznej, potęgując strach przed przyszłością. Determinowało to z kolei cały szereg posunięć władz niemieckich zarówno w okresie Republiki Weimarskiej, jak i w czasach Trzeciej Rzeszy. W dyskusji głos zabrał prof. Mariusz Wołos, sekretarz naukowy KNH, który zapytał o ewentualną korelację kwestii demograficznych z polityką zagraniczną Niemiec, zwłaszcza zaś zbliżeniem pomiędzy Republiką Weimarską (światem germańskim) i Związkiem Sowieckim (światem słowiańskim), którego symbolem był układ podpisany w Rapallo w 1922 roku. Zwrócił ponadto uwagę na nieścisłość, jaka wkradła się do wystąpienia, czyli nazwanie rejencji kwidzyńskiej polską lub słowiańską, ponieważ do 1945 roku w większości była ona zamieszkiwana przez Niemców. Z kolei prof. Krzysztof Makowski dodał, że badania demograficzne należałoby przede wszystkim z powodów ekonomicznych przesunąć na drugą połowę XIX wieku. Dr hab. Chojecki wyczerpująco odpowiedział na poruszone kwestie.

Ad. 2 Sprawę kandydatur na członka zagranicznego PAN zreferował prof. Schramm. Poinformował on zebranych, że Wydziałowi I Akademii przypadły 4 miejsca, do których prawo mają również kandydaci zgłoszeni przez środowisko historyków. Prof. Schramm przypomniał zasady rekomendowania kandydatów. W dalszej części swojej wypowiedzi Przewodniczący obwieścił, że zgłoszeni zostali przez Radę Wydziału Filozoficzno-Historycznego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie oraz prof. Michała Tymowskiego dwaj kandydaci w osobach prof. Antony’ego Polonsky’ego i Evgena Sinkevicha. Prof. Schramm przedstawił następnie sylwetki obu kandydatów. W trakcie dyskusji prof. Dariusz Stola poparł kandydaturę prof. Polonsky’ego. Do przeprowadzenia głosowania wybrano komisję skrutacyjną z prof. Jarosławem Kłaczkowem na czele. W wyniku tajnego głosowania kandydatura prof. Polonsky’ego uzyskała poparcie 25 członków Komitetu, a kandydatura prof. Sinkevicha 7 członków (istniała możliwość oddania głosów na obu kandydatów).

Ad. 3 Prof. Schramm przedstawił zebranym odpowiedź na pismo Prezydium KNH wystosowane do wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina w sprawie finansowania Polskiego Słownika Biograficznego, odczytując jej fragmenty. Z cytowanych słów wynika, że doraźnie byt Słownika został uratowany, a istnieją również szanse na uzyskanie stałego finansowania w przyszłości. W dyskusji głos zabrał prof. Wojciech Kriegseisen, który podziękował Prezydium KNH za interwencję w tej palącej sprawie, prosząc zarazem zebranych o dalsze wsparcie. Potwierdził, że w lipcu 2017 roku wchodzący w skład Instytutu Historii PAN Zakład Polskiego Słownika Biograficznego otrzymał na kontynuację edycji finansowanie, które starczy mniej więcej do marca 2018 roku. Zabiegi o nowe środki trzeba będzie więc ponowić. Prof. Kriegseisen przedstawił również argumenty przeciwników wydawania Słownika, którzy podnoszą jego nienowoczesność i dyskusyjny sposób doboru haseł. W trakcie dyskusji prof. Krzysztof Mikulski zadeklarował, że Polskie Towarzystwo Historyczne również podejmie wobec Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego kroki w sprawie dalszego finansowania Polskiego Słownika Biograficznego.

Ad. 4 Prof. Schramm odczytał zebranym list adresowany tym razem do wicepremiera oraz ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego, w którym wyrażono niepokój w związku z planami połączenia trzech archiwów centralnych – Archiwum Głównego Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych i Narodowego Archiwum Cyfrowego. Prof. Mikulski dodał, że protest w tej sprawie wystosowała również grupa uczonych z Uniwersytetu Warszawskiego. W odpowiedzi wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin stwierdziła, że połączenia wymienionych archiwów nie będzie, ale w planach jest budowa nowego gmachu dla Archiwum Akt Nowych i Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz podjęcie kroków zmierzających do poprawy warunków funkcjonowania Archiwum Głównego Akt Dawnych. Prof. Władysław Stępniak przypomniał, że w latach 2013-2015 wypracowano koncepcję poprawy warunków przechowywania archiwaliów w placówkach centralnych, ale także w Archiwum Państwowym w Warszawie. Pozyskano teren w dzielnicy Wola za kwotę 42,6 mln złotych pod budowę infrastruktury dla archiwów. Ówczesny minister kultury Bogdan Zdrojewski był zdania, że trzeba zmienić podstawę prawną istnienia i funkcjonowania wymienionych archiwów centralnych. Projekt ustawy został rzeczywiście przygotowany, a ponadto zaplanowano budowę nowego gmachu za 300 mln złotych dla tychże instytucji. W dalszej części swojego wystąpienia prof. Stępniak stwierdził, że w deklaracji wiceminister Gawin dostrzega postęp, ale przedstawiona koncepcja budzi zarazem niepokój, ponieważ została w niej pominięta kwestia nowych pomieszczeń dla Archiwum Głównego Akt Dawnych oraz Archiwum Państwowego w Warszawie. W obu zaś przypadkach skarby kultury narodowej przechowywane są w zatrważających warunkach grożących ich dalszemu istnieniu. W podsumowaniu dyskusji prof. Schramm podkreślił konieczność bacznej obserwacji ze strony KNH rozwoju sytuacji w sprawie archiwów centralnych i Archiwum Państwowego w Warszawie.

Ad. 5 Prof. Schramm poinformował zebranych, że KNH otrzymał od dziekana Wydziału I Akademii prof. Stanisława Filipowicza prośbę o zajęcie w bardzo krótkim czasie (do 9 października br.) stanowiska w sprawie projektu ustawy 2.0. Prof. Wołos przedstawił projekt stanowiska Komitetu wobec proponowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zmian ustawowych ujęty w 5 punktów, w których podniesiono zaledwie najważniejsze uwagi wcześniej uzgodnione podczas spotkania członków Prezydium KNH:

  1. Projektowana reforma nie powiedzie się bez wzrostu nakładów finansowych na naukę i szkolnictwo wyższe, innymi słowy bez zwiększenia w sposób znaczący oraz trwały odsetka Produktu Krajowego Brutto przeznaczanego corocznie na te właśnie cele.
  2. Niektóre zaproponowane rozwiązania, w tym utworzenie rady uczelni, mogą w rezultacie prowadzić do ograniczenia autonomii szkół wyższych, tak w zakresie badań naukowych, działalności dydaktycznej, jak i ich wewnętrznej organizacji.
  3. Projekt zakłada kontrowersyjny model (czy raczej modele) awansu i kariery naukowej.
  4. W dokumencie nie dość jasno określono kryteria planowanej, począwszy od 2021 roku, ewaluacji dyscyplin naukowych, a także kompleksowej oceny szkoły wyższej, mające obowiązywać już dla lat 2017-2020.
  5. Zaproponowany – również w sposób niezbyt precyzyjny, a co za tym idzie dyskusyjny – projekt utworzenia ministerialnej listy czasopism punktowanych oraz wydawnictw, których książki dziedziczyć będą ich prestiż budzi daleko idący niepokój, a jego wdrażanie może doprowadzić do zjawisk wręcz korupcjogennych.

Przewodniczący KNH otworzył dyskusję. Jako pierwszy głos zabrał prof. Wojciech Iwańczak, który podkreślił, że nauka wymaga stabilizacji, tymczasem zmiany w zakresie ścieżek awansu (zwłaszcza uzyskania habilitacji) są w naszym kraju zbyt częste. Proponowane w projekcie ustawy przyspieszone ścieżki awansów uznał za tendencję szkodliwą, gdy tymczasem wzmocnienie badań naukowych w uczelniach wyższych to kierunek dobry. Prof. Iwańczak upomniał się o zadbanie o kierunki studiów oraz badań określonych przez niego jako „niszowe”. Prof. Mikulski zajął stanowczą pozycję, stwierdzając, że skoro projekt zmian godzi w autonomię uczelni, to w całości winien zostać odrzucony. Dodał także, że najlepszym rozwiązaniem byłby powrót do stanu, jaki istniał przed zmianami wprowadzanymi w okresie ministerium Barbary Kudryckiej. Prof. Stola zadał pytanie czy Prezydium KNH zdoła wypracować stanowisko w sprawie ustawy 2.0 do 9 października i postulował, aby zadbać o uwzględnienie naszego głosu do czasu wprowadzenia w życie nowych rozwiązań prawnych. W odpowiedzi prof. Schramm stwierdził, że na określenie stanowiska we wszystkich nurtujących członów Komitetu kwestiach czasu jest zbyt mało, ale powinno go wystarczyć dla podniesienia spraw ocenianych jako najbardziej negatywne oraz szczególnie niepokojące. Prof. Jerzy Eisler podkreślił, iż nie widzi możliwości wypracowania stanowiska w tak krótkim terminie i zaproponował, ażeby Prezydium Komitetu wzięło to zadanie na siebie w imieniu wszystkich jego członków. Prof. Kriegseisen poparł takie rozwiązanie, akcentując konieczność uwzględnienia w wypracowanym stanowisku kwestii szczególnie niepokojących. Dodał także, że w projekcie są elementy dobre i sprzyjające rozwojowi nauki. Prof. Krzysztof Makowski stwierdził, iż „pryncypia dyskwalifikują tę ustawę, podważając dobre elementy w niej zawarte”. Z kolei prof. Karol Modzelewski podniósł polityczne uwarunkowania prac nad ustawą i decydującą rolę w jej przeprowadzeniu Prawa i Sprawiedliwości jako najważniejszej partii w koalicji rządowej. W podsumowaniu dyskusji prof. Schramm stwierdził, że Prezydium upoważnione przez członków Komitetu wypracuje stanowisko, bazując na uchwale KNH, której podstawowe założenia przedstawił prof. Wołos w swoim wystąpieniu. Takie rozwiązanie znalazło jednomyślną aprobatę wyrażoną w jawnym głosowaniu. Stanowisko takie zostało w krótkim czasie przygotowane (zob. załącznik do niniejszego protokołu).

Ad. 6 Prof. Makowski przedstawił zebranym aktualny stan przygotowań do XXIII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych, który odbędzie się w Poznaniu w 2020 roku. Poinformował o przebiegu niedawnego Zgromadzenia Ogólnego Międzynarodowego Towarzystwa Nauk Historycznych w Moskwie, gdzie prezentacja idei Kongresu oraz stanu przygotowań zostały bardzo dobrze przyjęte. Prof. Makowski dodał również, że dla środowiska historyków rosyjskich organizowane w Poznaniu wydarzenie naukowe jest bardzo ważne, co wielokrotnie podkreślano podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego.

Ad. 7 Prof. Mikulski przedstawił z kolei stan przygotowań do XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie w 2019 roku. Dodał, że już w następnym tygodniu będzie dostępny bardzo szczegółowy jego program. Założenia organizatorów idą w kierunku ograniczenia liczby paneli na rzecz większych sesji, w trakcie których poruszone zostaną problemy istotne dla subdyscyplin.

Ad. 8 W sprawach bieżących jako pierwszy głos zabrał prof. Wołos, który poinformował zebranych o III Kongresie Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski zaplanowanym na 11-14 października br. Jako członek Komitetu i Biura Organizacyjnego Kongresu zaprosił wszystkich zgromadzonych do aktywnego udziału w tym wydarzeniu.

Prof. Wołos przestawił następnie ideę ufundowania pod auspicjami Polskiego Towarzystwa Historycznego cyklicznej nagrody noszącej imię prof. Piotra Stefana Wandycza, zmarłego 29 lipca 2017 roku w Stanach Zjednoczonych wybitnego badacza dziejów dyplomacji i stosunków międzynarodowych oraz Europy Środkowo-Wschodniej.

Jako następny głos zabrał prof. Schramm, który powiedział, że od Dziekana Wydziału I PAN otrzymał informację o nagrodzie naukowej z dyscypliny historia im. Joachima Lelewela i krótko przedstawił zasady jej przyznawania. Prezydium Komitetu podjęło decyzję o wytypowaniu do tej nagrody książki prof. Krzysztofa Mikulskiego pt. Mikołaj Kopernik. Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość (Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2015, ss. 449).

Obrady zamknął przewodniczący prof. Tomasz Schramm, dziękując zebranym za przybycie i merytoryczne głosy.

                                                                                     Protokół sporządził

  1.                                                                                prof. dr hab. Mariusz Wołos

                                                                                   sekretarz naukowy KNH PAN

 

 

Warszawa, dnia 5 kwietnia 2017 r.

Protokół posiedzenia Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w dniu 5 kwietnia 2017 roku

W posiedzeniu udział wzięło 29 członków Komitetu (kopia listy obecności w załączeniu).

Zebranie otworzył prof. Tomasz Schramm, przewodniczący KNH PAN, który serdecznie powitał obecnych, a następnie przedstawił porządek obrad. Został on zaakceptowany bez poprawek:

  1. Wręczenie nominacji.
  2. Informacja o stanie przygotowań do XXIII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych w Poznaniu w 2020 roku.
  3. Wykład prof. Jacka Wijaczki pt. „Reformacja w Polsce – kilka rocznicowych refleksji”.
  4. Omówienie Forum Badaczy Dziejów Najnowszych.
  5. Informacja dotycząca prac nad ustawą o nauce i szkolnictwie wyższym.
  6. Informacja o współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej w zakresie reformy edukacji i podręczników do historii.
  7. Sprawa specjalności.
  8. Sprawy bieżące.

Ad. 1. Przewodniczący prof. Tomasz Schramm wręczył nominacje trzem specjalistom powołanym w skład Komitetu oraz czterem przewodniczącym zespołów (prof. Maria Juda, prof. Teresa Kulak, prof. Wojciech Iwańczak i mgr Zofia Kozłowska).

Ad. 2 Prof. Krzysztof Makowski przedstawił stan prac przygotowawczych do XXIII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych w Poznaniu w 2020 roku. Referent stwierdził, że poziom aplikacji był niski i na tym tle propozycje zgłoszone przez przedstawicieli strony polskiej wypadły wcale nieźle. Wybrano około 50 sesji spośród około 150 zaproponowanych. Prace nad przygotowaniem Kongresu trwają, zaś informacje o nich będą na bieżąco przekazywane. Prof. Schramm odniósł się do kwestii organizacji sesji podejmujących tematy wyspecjalizowane, okrągłych stołów i sesji łączonych, informując, że powołano komisję wewnętrzną, która zajmuje się wyborem zaproponowanych tematów.

Ad. 3 Prof. Jacek Wijaczka z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu wygłosił wykład zatytułowany „Reformacja w Polsce – kilka rocznicowych refleksji”. Referent przypomniał, że w bieżącym roku przypada pięćsetlecie reformacji, zaś w trakcie wystąpienia skoncentrował się na kilku wybranych aspektach: miejscu pamięci o tym wydarzeniu w społeczeństwie polskim, chronologii i periodyzacji, roli jednostki oraz przypadku w procesie dziejowym, wreszcie kwestiach prawnych. W dyskusji aktywny udział wziął prof. Wojciech Kriegseisen, który odniósł się m.in. do kwestii konfesjonalizacji w odniesieniu do historiografii polskiej i obcej, sprawy periodyzacji reformacji, wreszcie polityki Zygmunta Augusta, w tym jego stosunku do polskiego episkopatu.

Ad. 4 i 5 Prof. Krzysztof Mikulski przedstawił zebranym sprawozdanie z Forum Badaczy Dziejów Najnowszych, które odbyło się w grudniu 2016 roku w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Wzięło w nim udział około 200 osób. Inicjatorami spotkania było Polskie Towarzystwo Historyczne oraz Komitet Nauk Historycznych PAN. Spotkanie przebiegało w dobrej atmosferze, aczkolwiek odzew na debatę był niewielki. Przyjęto deklarację, za którą opowiedzieli się wszyscy uczestnicy. Organizatorzy Forum czekają na dalsze inicjatywy badaczy dziejów najnowszych odnośnie do kontynuowania dyskusji, bynajmniej nie tylko podczas kolejnego Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie w 2019 roku.

W drugiej części swojego wystąpienia prof. Mikulski odniósł się do trwających prac nad reformą nauki i szkolnictwa wyższego. Poinformował zebranych, że wraz z prof. Andrzejem Chwalbą i prof. Robertem Litwińskim uczestniczył w spotkaniu z sekretarzem stanu w resorcie nauki i szkolnictwa wyższego prof. Aleksandrem Bobko, z którym omówiono takie zagadnienia jak parametryzacja jednostek naukowych w zakresie nauk humanistycznych, która wbrew wcześniejszym intencjom coraz częściej przekłada się na ocenę dorobku naukowego osób ubiegających się o awans zawodowy, system punktowy dla czasopism i monografii, przeszłość Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, zasady finansowania „Polskiego Słownika Biograficznego”, wreszcie edycja źródeł do historii Polskiego Towarzystwa Historycznego. Prof. Mikulski w gorzkich słowach odniósł się do traktowania przez władze humanistów jako petentów, braku precyzyjnych informacji na temat dofinansowania planowanych reform z budżetu państwa, wreszcie niebezpieczeństwa w postaci wycofania się PAN z dotacji czasopism wydawanych przez Akademię w języku polskim.

W dyskusji nad obu poruszonymi sprawami udział wzięli m.in. profesorowie Andrzej Friszke, Wojciech Kriegseisen, Mariusz Wołos, Tomasz Schramm, Karol Modzelewski, Wojciech Iwańczak i Leszek Słupecki. W jej trakcie poruszono wiele tematów. Prof. Friszke zwrócił uwagę na trwającą obecnie próbę przewartościowania historii najnowszej choćby poprzez położenie akcentu na rolę Narodowych Sił Zbrojnych przy jednoczesnym pomniejszaniu znaczenia Armii Krajowej. Stwierdził nawet, że wśród badaczy XX wieku brakuje solidnej płaszczyzny dyskusji, gdy tymczasem istnieje sporo agresji słownej. Odniósł się również do sprawy obsady stanowiska przewodniczącego Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów, sugerując aby Komitet zabrał głos w tej sprawie. Prof. Kriegseisen zwrócił uwagę na bibliometryczną, a niekoniecznie jakościową ocenę jednostek naukowych w procesie parametryzacji, która nie jest optymalna dla humanistów, choćby ze względu na indeksy cytowań najczęściej nieuwzględniające publikacji z zakresu takiej nauki jak historia. Prof. Wołos poruszył zasady parametryzacji w odniesieniu do zbyt niskiej punktacji czasopism oraz monografii z zakresu nauk humanistycznych i społecznych. Zasugerował, żeby w tej sprawie odwołać się do mediów. Zwrócił też uwagę na odmienny stosunek rządzących do dyscyplin naukowych bliższych otoczeniu gospodarczemu, a co za tym idzie w dużej mierze finansowanych ze źródeł pozabudżetowych, i humanistycznych, finansowanych przede wszystkim z budżetu państwa, co stawia przedstawicieli tych ostatnich w pozycji petenta proszącego niemal permanentnie o pieniądze. Prof. Schramm poinformował, że Wydział I PAN w najbliższym czasie zajmie się parametryzacją nauk humanistycznych i społecznych, a także kondycją polskiej humanistyki. Prof. Modzelewski przyznał, że czuje się winny, iż nie udało mu się jako wiceprezesowi PAN zmienić reguł parametryzacji w zakresie nauk humanistycznych. Obecne działania w tym zakresie nazwał „ogłupianiem” i „równaniem w dół do poziomu urzędników”, którzy się ocenami nauki zajmują. Prof. Iwańczak podkreślił, że parametryzacja nie jest zjawiskiem wyłącznie polskim i trudno będzie jej uniknąć. Prof. Słupecki z kolei zwrócił uwagę na potrzebę reformowania szkolnictwa wyższego w Polsce, ale jej istotą winny być stabilizacja i ciągłość. Wyraźnie zaakcentował także brak zaufania polityków i urzędników do uczonych oraz antynomię pomiędzy personalizacją i parametryzacją, która bynajmniej nie jest zgodna z zasadami głoszonymi przez obecnie rządzących.

Ad. 6 Mgr Zofia Kozłowska, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Historycznego, przedstawiła zebranym efekty współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej w zakresie nauczania historii i podręczników szkolnych. Zwróciła uwagę na reformę strukturalną (likwidacja gimnazjów, poszerzenie szkoły podstawowej, brak koncepcji reformowania liceów), podkreślając z jednej strony pośpiech, z drugiej zaś wyrywkowość przeprowadzanych zmian w szkolnictwie. W dalszej części wystąpienia odniosła się do reformy programowej. Stwierdziła, że zespół pod kierownictwem prof. Włodzimierza Sulei działa bez szerszych konsultacji ze środowiskiem historycznym i nauczycielami historii, brakuje uzgodnień w odniesieniu do interdyscyplinarności (np. problemy z opracowaniem zasad chronologii epok historycznych pomiędzy historykami i polonistami), sporej dozy niekompetencji (mylenie podstawy programowej z samym programem). Wiceprezes Kozłowska omówiła następnie zasady działania Komisji Dydaktycznej Polskiego Towarzystwa Historycznego, w tym sposoby przygotowywania recenzji podręczników szkolnych. W ostatniej części wystąpienia referentka scharakteryzowała reformę podręcznikową, akcentując duże zaniepokojenie środowiska autorów oraz nauczycieli historii w odniesieniu do zasad piania tego typu pomocy naukowych ze względu na nadzwyczaj krótkie terminy ich przygotowania narzucane przez resort edukacji.

Ad. 7 Sprawę specjalności w zakresie dyscypliny naukowej „historia” zreferował zebranym sekretarz naukowy KNH prof. Mariusz Wołos, który przygotował odpowiedni wykaz. Referent odczytał listę proponowanych specjalności z podziałem na dwie części – wedle epok i wedle subdyscyplin – jako podstawę do dyskusji. Przypomniał, że ma ona przede wszystkim służyć pomocą radom wydziałów i komisjom awansowym do określenia specjalności wpisywanych na dyplomy, aczkolwiek nie może być traktowana jako obligatoryjna, a jedynie jako zalecana. Specjalności mogłyby być wpisywane w systemie „krzyżowym”, a zatem ze wskazaniem konkretnej epoki/epok i dodaniem subdyscypliny/subdyscyplin (np. „historia XIX wieku i historia kultury” lub „historia kultury w XIX wieku” itd.). Istniałaby też możliwość wpisania tylko specjalności z wykazu wedle epoki/epok (np. „historia najnowsza” lub „historia XIX i XX wieku”) albo tylko z wykazu subdyscyplin (np. „historia mniejszości narodowych i etnicznych” czy „historia kobiet”). Rzecz jasna można byłoby łączyć specjalności poprzez wybór jedynie z listy subdyscyplin (np. „historia gospodarcza i społeczna”).

W dyskusji jako pierwszy głos zabrał prof. Wojciech Iwańczak, który zaproponował dodanie do subdyscyplin „historii idei”. Z kolei prof. Michał Tymowski zwrócił uwagę na konieczność uzupełnienia wykazu o „historię polityczną”. Następnie głos zabrał prof. Władysław Stępniak, sugerując aby usunąć z proponowanego wykazu subdyscyplin przymiotnik „współczesna” i pozostawić nazwę „archiwistyka/archiwistyka i zarządzanie dokumentacją”. Prof. Teresa Kulak upomniała się o „historię kobiet” wśród proponowanych subdyscyplin. Przewodniczący Komitetu prof. Schramm odczytał list nieobecnej na posiedzeniu prof. Ewy Domańskiej (wyjazd zagraniczny), która zwróciła uwagę na zastąpienie w wykazie subdyscyplin „antropologii historycznej” bardziej adekwatnym pojęciem „historia antropologiczna”. Prof. Wojciech Skóra zgłosił uwagę w odniesieniu do „historii Żydów”, proponując wprowadzenie bardziej ogólnego określenia „historia mniejszości narodowych i etnicznych”. Na tym dyskusję zamknięto. Prof. Wołos podsumował dyskusję i przedstawił zebranym uzupełniony oraz poprawiony w jej efekcie wykaz specjalności.

Przewodniczący prof. Schramm poprosił o przegłosowanie wykazu w trybie jawnym. Uzupełnioną i poprawioną listę przyjęto jednogłośnie (załącznik).

Ad. 8 W sprawach bieżących prof. Schramm poinformowała o liście skierowanym przez prezydium KNH do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie zasad dalszego finansowania monumentalnego „Polskiego Słownika Biograficznego”, na który nie otrzymano do tej chwili odpowiedzi. Przewodniczący poruszył również kwestię wytypowania kandydatów na członków zagranicznych PAN, nawiązując do pisma dziekana Wydziału I prof. Stanisława Filipowicza w tej sprawie. Odczytał listę proponowanych kandydatów, podkreślając ledwie sondażowy charakter podjętego zagadnienia.

Obrady zamknął przewodniczący prof. Tomasz Schramm, dziękując zebranym za przybycie.

                                                                                     Protokół sporządził

                                                                               prof. dr hab. Mariusz Wołos

                                                                             sekretarz naukowy KNH PAN

 

Warszawa, 7 marca 2017 r.

                                               Sz. Pan Wicepremier

                                               Jarosław Gowin

                                               Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego

                                               Ul. Hoża 20

                                               00-529 Warszawa

                              Szanowny Panie Premierze,

           

            Do przewodniczącego Komitetu Nauk Historycznych PAN dotarła informacja pochodząca od dyrektora Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, zgodnie z którą przebieg ostatniego konkursu grantowego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki przyniósł ze sobą perspektywę zaprzestania finansowania z tego źródła Polskiego Słownika Biograficznego. Informacja ta jest w najwyższym stopniu niepokojąca, a jeśli się potwierdzi, zasługiwać będzie na miano katastrofalnej.

            Polski Słownik Biograficzny jest dziełem powstającym od 1935 r. W ciągu kilkudziesięciu lat wydano ponad pięćdziesiąt jego tomów, sięgających obecnie do litery Ś; bez ryzyka zbytniej przesady można wydawnictwo to określić mianem monumentalnego. Od wielu lat słownik, wydawany przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN we współpracy z Polską Akademią Umiejętności jest jednym z najlepiej rozpoznawalnych i cenionych wydawnictw tego typu na świecie. Szczupłość dotacji budżetowej sprawia, że dodatkowe finansowanie przez różne instytucje związane z nauką i kulturą polską jest jedynym możliwym sposobem kontynuowania tego typu długofalowego przedsięwzięcia. Ostatnio źródłem takiego finansowania był Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, co jak najściślej odpowiada założeniom towarzyszącym powstaniu owego programu. Pozbawienie PSB tej podstawy finansowej jego działania byłoby krokiem nader szkodliwym i to w dwóch aspektach. Po pierwsze, byłby to poważny cios dla polskiej humanistyki, przede wszystkim historiografii, dla której znaczenie tego wydawnictwa jest nie do przecenienia. Po drugie zaś podważyłoby to wiarygodność całego Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, w jaskrawy sposób zaprzeczając jego idei.

            W imieniu Komitetu Nauk Historycznych PAN niżej podpisani, stanowiący jego Prezydium, zwracają się z apelem do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zarazem wicepremiera rządu polskiego, o podjęcie zdecydowanych kroków mających na celu zapewnienie dalszych, niezakłóconych prac nad PSB.

Przewodniczący KNH PAN                           Prof. dr hab. Tomasz Schramm

Wiceprzewodniczący KNH PAN                  Prof. dr hab. Cezary Kuklo

Wiceprzewodniczący KNH PAN                  Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski

Sekretarz KNH PAN                                     Prof. dr hab. Mariusz Wołos

Członkowie Prezydium KNH PAN:              Prof. dr hab. Krzysztof Makowski

Prof. dr hab. Włodzimierz Mędrzecki

                                                                       Prof. dr hab. Sobiesław Szybkowski

                                                 Za Prezydium KNH:

Do wiadomości:

Prezes Polskiej Akademii Nauk, prof. dr hab. Jerzy Duszyński

Dziekan Wydziału I Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN, prof. dr hab. Stanisław Filipowicz

Dyrektor Instytutu Historii PAN, prof. dr hab. Wojciech Kriegseisen

 

Warszawa, dnia 22 września 2016 r.

Protokół posiedzenia Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w dniu 22 września 2016 roku

 

W posiedzeniu udział wzięło 28 członków Komitetu (lista obecności w załączeniu).

Zebranie otworzył prof. Tomasz Schramm, przewodniczący KNH PAN, który serdecznie powitał obecnych.

Minutą ciszy uczczono pamięć zmarłego 3 maja 2016 roku prof. Janusza Tazbira, wybitnego badacza kultury staropolskiej, reformacji i kontrreformacji, członka rzeczywistego PAN i członka Komitetu Nauk Historycznych.

Przewodniczący prof. Schramm zaproponował następujący porządek obrad:

  1. Wręczenie nominacji;
  2. Wykład prof. Małgorzaty Dąbrowskiej pt. „Dać sobie spokój od Bizancjum”;
  3. Zaopiniowanie kandydatur na członków krajowych PAN (ref. prof. T. Schramm);
  4. Sprawozdanie ze spotkania władz PAN z przewodniczącymi Komitetów w dniu 18 maja 2016 r. oraz zebrania roboczego Wydziału I – Nauk Humanistycznych i Społecznych w dniu 15 czerwca 2016 r. (ref. prof. T. Schramm):

- system oceny działania Komitetów;

- struktura i działalność KNH w nowej kadencji;

5) Udział środowiska w kształtowaniu polityki naukowej, sprawa ewaluacji środowisk i publikacji naukowych (ref. prof. K. Mikulski);

6) Międzynarodowy Kongres Nauk Historycznych (ref. prof. K. Makowski);

7) Sprawa specjalności naukowych (ref. prof. M. Wołos).

Ad. 1) Przewodniczący Komitetu prof. Schramm wręczył nominacje wiceprzewodniczącym (prof. K. Mikulski i prof. C. Kuklo), sekretarzowi (prof. M. Wołos) oraz tym członkom, którzy do tej pory nie odebrali odnośnych dokumentów.

Ad. 2) Prof. Małgorzata Dąbrowska z Uniwersytetu Łódzkiego przedstawiła zebranym w sposób syntetyczny wykład pt. „Dać sobie spokój od Bizancjum”, w którym zaprezentowała stan badań i podejście współczesnych do problematyki bizantynologicznej, a także jej miejsce w historiografii. Z inicjatywy Przewodniczącego Komitetu przy pełnej aprobacie członków zdecydowano się na przyjęcie zasady wygłaszania referatów na początku zebrań, nie zaś na końcu jak to miało miejsce poprzednio.

Ad. 3) Przewodniczący KNH prof. Schramm przedstawił zebranym zasady wyboru członków krajowych PAN, ramy formalne oraz termin przekazania opinii Komitetu władzom Akademii na temat kandydatów, który upływa 10 października 2016 r. Celem głosowania jest utworzenie rankingu określającego stopień poparcia dla kandydatur. Jest on niczym więcej jak miernikiem poparcia dla osób proponowanych na członków krajowych PAN.

Dla przeprowadzenia tego i kolejnych głosowań powołano komisję skrutacyjną w składzie: prof. Małgorzata Dąbrowska, prof. Jarosław Kłaczkow i prof. Tadeusz Srogosz.

Informacje zawierające sylwetki naukowe poszczególnych kandydatów zostały wcześniej drogą elektroniczną rozesłane członkom Komitetu. Przewodniczący prof. Schramm zwrócił uwagę, że zdecydowana większość kandydatów, bo aż czterech z pięciu, reprezentuje mediewistykę, co może zostać uznane za faworyzowanie badaczy wieków średnich. Zwrócono również uwagę na karty do głosowania, które nie sprzyjają tworzeniu owego rankingu poparcia, a nawet mogą go wykluczyć.

W wyniku tajnego głosowania uzyskano następujące wyniki:

  1. prof. Jacek Banaszkiewicz: głosów tak – 17, głosów nie – 4, głosów wstrzymujących się – 6;
  2. prof. Wojciech Iwańczak: głosów tak – 14, głosów nie – 7, głosów wstrzymujących się – 6;
  3. prof. Halina Manikowska: głosów tak – 14, głosów nie – 9, głosów wstrzymujących się – 5;
  4. prof. Włodzimierz Mędrzecki: głosów tak – 18, głosów nie – 4, głosów wstrzymujących się – 6;
  5. prof. Roman Michałowski: głosów tak – 13, głosów nie – 4, głosów wstrzymujących się – 10.

Wbrew formułowanym obawom w wyniku głosowania udało się ustalić ranking określający poparcie członków KNH dla poszczególnych kandydatów wedle następującej kolejności: prof. W. Mędrzecki, prof. J. Banaszkiewicz, prof. W. Iwańczak, prof. H. Manikowska i prof. R. Michałowski.

Ad. 4) Przewodniczący prof. Schramm przedstawił stanowisko władz Akademii w sprawie Komitetów oraz sposobów ich działania, które zostało zaprezentowane w trakcie zebrania z przewodniczącymi w dniu 18 maja 2016 r. Wiele kwestii uszczegółowiono podczas roboczego zebrania Wydziału I – Nauk Humanistycznych i Społecznych, które odbyło się 15 czerwca 2016 roku pod przewodnictwem prof. Grażyny Borkowskiej.

Wedle nowych ustaleń Komitety oceniane będą w połowie kadencji. Na ocenę składać się będą punkty uzyskane za działalność merytoryczną (maksymalnie 60), ekspertyzy własne, opiniowanie i punktowanie czasopism naukowych (maksymalnie 30), wreszcie strukturę Komitetów (maksymalnie 10). Łącznie uzyskać można zatem maksymalnie 100 punktów. Podczas spotkań z władzami Akademii zgłoszone zostały nowe propozycje działań, w tym przeprowadzanie i gromadzenie wywiadów z nestorami polskiej nauki oraz organizowanie wykładów dla wybijających się młodych uczonych, którzy uzyskali niedawno stopień doktora habilitowanego. Przewodniczący prof. Schramm przedstawił także implikacje praktyczne dla KNH wynikające z powziętych przez władze Akademii decyzji. Dotyczą one zasad w pierwszym rzędzie działalności zespołów zadaniowych. Mogą one zostać uznane za nazbyt liczne, a ponadto na ich czele powinni stanąć członkowie Komitetu. W związku z tym przedłożył propozycję, aby na czele poszczególnych zespołów badawczych stanęły następujące osoby:

- Zespołu Historii Miast – prof. K. Mikulski;

- Komisji Lituanistycznej – prof. A. Rachuba;

- Zespół Nauk Pomocniczych Historii – prof. W. Drelicharz;

- Zespół Historii Wojskowości – prof. N. Kasparek;

- Zespół Studiów Numizmatycznych – prof. M. Goliński;

- Zespół Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich – prof. Wojciech Iwańczak;

- Zespół Historii Książki i Bibliotek – prof. Maria Juda;

- Zespół Historii Kobiet – prof. Teresa Kulak;

- Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich – prof. K. Makowski;

- Zespół Dydaktyki Historii – mgr Zofia Kozłowska.

Propozycja ta pociąga za sobą dokooptowania do składu KNH czterech specjalistów w osobach prof. W. Iwańczaka, prof. M. Judy, prof. T. Kulak i mgr Z. Kozłowskiej w drodze głosowania w trybie tajnym.

Przewodniczący otworzył dyskusję na temat zmian w składzie zespołów badawczych. Jako pierwszy głos zabrał prof. Wojciech Drelicharz, który stwierdził, że zmiana przewodniczących nie jest dobrą propozycją, ponieważ może powodować sytuacje konfliktowe. Zgłosił także sugestię, aby do poszczególnych zespołów badawczych delegować nie tyle przewodniczącego, ile łącznika spośród członków KNH. Prof. Krzysztof Mikulski uznał tę propozycję za jak najbardziej słuszną, aczkolwiek wyraził obawy czy zaproponowana formuła zostanie zaaprobowana przez władze Akademii. Prof. Andrzej Friszke zaproponował powołanie zespołów specjalizujących się w historii najnowszej. Wyraził przy tym zdanie, że większość wymienionych zespołów ma profil związany z badaniami nad dziejami wieków średnich i czasów nowożytnych. Prof. Tadeusz Srogosz zasugerował, że zwolnią się miejsca po wyborze członków KNH kandydujących na członków rzeczywistych PAN. Odnosząc się do propozycji prof. Friszke, prof. Mikulski przypomniał, że w poprzedniej kadencji funkcjonowały zespoły specjalizujące się w historii najnowszej, ale faktycznie nie podjęły one działalności. Tymczasem to właśnie zespoły są podstawą działalności Komitetu. Prof. Makowski zwrócił uwagę, iż zespoły badawcze (ongiś komisje) były powoływane do życia z inicjatywy oddolnej, a taki stan rzeczy korzystnie przekładał się na ich aktywność. W podsumowaniu dyskusji prof. Schramm zobowiązał się przedstawić władzom Akademii propozycję powołania przedstawicieli Komitetu do poszczególnych zespołów, co mogłoby zapobiec ewentualnym sytuacjom konfliktowym i zapewnić dalsze sprawne działalnie tych gremiów pod kierownictwem osób sprawdzonych, które dotychczas stały na ich czele.

W sprawie dokooptowania do składu KNH specjalistów, którzy mogliby stanąć na czele zespołów badawczych prof. Schramm przedstawił kandydatury, a następnie zarządził tajne głosowanie. W jego wyniku kandydaci otrzymali następującą ilość głosów:

  1. prof. Wojciech Iwańczak: głosów tak – 26, głosów nie – 1, głosów wstrzymujących się – 1;
  2. prof. Maria Juda: głosów tak – 25, głosów nie – 2, głosów wstrzymujących się – 1;
  3. prof. Teresa Kulak: głosów tak – 26, głosów nie – 1, głosów wstrzymujących się – 1;
  4. mgr Zofia Kozłowska: głosów tak – 25, głosów nie – 1, głosów wstrzymujących się – 1.

Tym samym wymienione osoby zostały powołane w charakterze specjalistów do KNH.

W głosowaniu jawnym, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących się, powołano do życia Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich. Na jego czele stanął prof. Krzysztof Makowski.

Ad. 5) Prof. Krzysztof Mikulski przedstawił zebranym sprawę tzw. Nadzwyczajnego Zjazdu Badaczy Dziejów Najnowszych, którego zwołanie planowane jest na 5 listopada 2016 r. w Uniwersytecie Warszawskim i zaproponował zajęcie przez członków KNH określonego stanowiska wobec tej inicjatywy. Podkreślił przy tym, że mogłoby ono być tożsame ze stanowiskiem władz Polskiego Towarzystwa Historycznego (PTH). Odczytał zebranym projekt odpowiedniej uchwały. Znalazł się w nim postulat przełożenia spotkania badaczy dziejów najnowszych, dla którego słowo „zjazd” kojarzone z odbywającymi się regularnie co pięć lat powszechnymi zjazdami historyków polskich nie jest bynajmniej terminem najlepszym. Spotkanie takie nie powinno być inicjatywą grupy osób, ale grona szerszego, i mogłoby być zwołane najlepiej pod kuratelą PTH oraz KNH PAN, co pozwoliłoby być może na przeprowadzenie szerszej dyskusji bez groźby pogłębienia już istniejących podziałów wśród historyków. Prof. Mikulski zwrócił ponadto uwagę, że proponowany termin tzw. Nadzwyczajnego Zjazdu Badaczy Dziejów Najnowszych pokrywa się z dużą konferencją organizowaną w Toruniu z okazji stulecia aktu 5 listopada 1916 r., na który wybiera się pokaźna grupa historyków XX stulecia. Z tych powodów zaproponował przesunięcie spotkania na termin wiosenny 2017 r.

Prof. Mikulski odniósł się również do sprawy zmiany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego terminów składania wniosków o dofinansowanie upowszechniania nauki (DUN). I w tym przypadku odczytał przygotowany wcześniej projekt pisma adresowanego do wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina.

O ile ta druga sprawa została poparta przez członków Komitetu w głosowaniu jawnym (przy jednym głosie wstrzymującym) i nie wywołała dyskusji (projekt pisma zob. załącznik), to kwestia tzw. Nadzwyczajnego Zjazdu Badaczy Dziejów Najnowszych spowodowała ożywioną wymianę poglądów.

Jako pierwszy w dyskusji głos zabrał prof. Andrzej Friszke, który nie ukrywał, że jest związany z ideą tzw. Nadzwyczajnego Zjazdu Badaczy Dziejów Najnowszych. Zwrócił on uwagę na dużą ilość zmian dotyczących środowiska historycznego, a wprowadzonych w ostatnim czasie z pogwałceniem prawa i bez właściwych konsultacji. Podkreślił, że „historia w przestrzeni społecznej jest zagrożona”. Wyraził też opinię negatywną na temat ewentualnego przełożenia daty spotkania, które może doprowadzić do zaniechania odpowiednich działań. Prof. Ewa Domańska zwróciła uwagę na wąski zakres konsultacji w sprawie zwołania Nadzwyczajnego Zjazdu Badaczy Dziejów Najnowszych. Prof. Wojciech Kriegseisen dopytywał czy organizatorzy tego spotkania zwrócili się wcześniej do KNH. Prof. Dariusz Stola podkreślił, że w pierwszym rzędzie problem dotyczy historyków specjalizujących się w wieku XX i wyraził aprobatę dla inicjatywy podjętej przez PTH, którą zaprezentował prof. Mikulski. Uznał tę instytucję za najodpowiedniejszą płaszczyznę do przeprowadzenia rzeczowej debaty. Prof. Wojciech Drelicharz przypomniał, że nie doszło do zwołania takiego zjazdu czy kongresu na przykład w sprawie działań podjętych przez Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego wobec Uniwersytetu Jagiellońskiego po opublikowaniu biografii Lecha Wałęsy przez Pawła Zyzaka. Dodał, że nikt nie ma monopolu wypowiadania się w imieniu całego środowiska historyków. Prof. Kriegseisen powiedział, że podziały wśród historyków już istnieją i przychyli się do pomysłu zwołania spotkania w ramach całego środowiska. Prof. Mikulski podkreślił, że ani PTH, ani KNH nie chcą nikomu kneblować ust. Celem apelu przygotowanego w sprawie tzw. Nadzwyczajnego Zjazdu Badaczy Dziejów Najnowszych jest przekonanie jego pomysłodawców do idei nadania takiemu spotkaniu większej wagi oraz umożliwienie rzeczowej wymiany myśli na temat warsztatu badawczego oraz roli dziejów najnowszych w debacie społecznej. W jego przekonaniu KNH i PTH mają za zadanie chronić jedność środowiska historyków, a także kulturę dyskusji. Właśnie z tych powodów obie instytucje chcą się podjąć organizacji spotkania badaczy dziejów najnowszych i zwracają się z prośbą do organizatorów tzw. Nadzwyczajnego Zjazdu Badaczy Dziejów Najnowszych o udział we wspólnej debacie. Prof. Domańska zaproponowała skrócenie apelu poprzez usunięcie pierwszego i ostatniego akapitu. Stanowisko to poparł prof. Stola. Po dalszej wymianie zdań prof. Mikulski wprowadził do pisma postulowane zmiany. Po zredagowaniu zostało ono odczytane zebranych (zob. załącznik).

Ad. 6) Prof. Krzysztof Makowski przedstawił zebranym stan przygotowań do Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych, który odbędzie się w Poznaniu w 2020 r. Podkreślił, że przyjęto już ramowy program tej wielkiej i ważnej imprezy naukowej, w którym znalazło się m.in. 20 sesji, 20 okrągłych stołów oraz sesja dla doktorantów. Nowością ma być research forum, które jest w trakcie przygotowań i zbierania projektów. Prof. Makowski zachęcał zebranych do zgłaszania tematów, szczególnie dotyczących dziejów Europy Środkowo-Wschodniej.

Ad. 7) Ze względu na przedłużające się obrady omówienie sprawy specjalności naukowych odłożono do kolejnego zebrania.

Obrady zamknął przewodniczący prof. Tomasz Schramm, dziękując zebranym za przybycie.

                                                                                      Protokół sporządził

                                                                               prof. dr hab. Mariusz Wołos

                                                                            sekretarz naukowy KNH PAN

 

                                                                                                                                                                                                                                             Warszawa, dnia 16 marca 2016 r.

Protokół posiedzenia Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w dniu 16 marca 2016 roku

 

W posiedzeniu udział wzięło 22 członków Komitetu (lista obecności w załączeniu).

Zebranie otworzył prof. Tomasz Schramm, przewodniczący KNH PAN, który serdecznie powitał obecnych, a następnie przedstawił porządek obrad. Został on zaakceptowany bez poprawek:

  1. Powołanie zespołów KNH;
  2. Powołanie ekspertów;
  3. Informacja o aktualnym stanie prac nad ustawodawstwem tyczącym nauki i szkolnictwa wyższego;
  4. Sprawa specjalności w zakresie dyscypliny naukowej;
  5. „«Historyk z IPN-u» - historyk w IPN-ie” – wykład prof. dr hab. Jerzego Eislera.

W imieniu Przewodniczącego Wydziału I PAN prof. Schramm wręczył nominacje członkom Komitetu, którzy byli nieobecni na pierwszym posiedzeniu.

Przystąpiono do realizacji porządku obrad.

  1. Kwestię powołania na czas obecnej kadencji zespołów problemowych i komisji KNH PAN zreferował wiceprzewodniczący prof. Krzysztof Mikulski, który krótko scharakteryzował efekty ich dotychczasowych prac oraz osoby kierujące tymi zespołami. W dalszej części swojej wypowiedzi prof. Mikulski zaproponował powołanie do życia następujących zespołów problemowych:

- Studiów Numizmatycznych (pod przewodnictwem prof. Borysa Paszkiewicza);

- Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich (pod przewodnictwem prof. Wojciecha Iwańczaka);

- Historii Miast (pod przewodnictwem prof. Zdzisława Nogi);

- Historii Książki i Bibliotek (pod przewodnictwem prof. Marii Judy);

- Komisji Lituanistycznej (pod przewodnictwem prof. Andrzeja Zakrzewskiego);

- Historii Kobiet (pod przewodnictwem prof. Teresy Kulak);

- Nauk Pomocniczych Historii (pod przewodnictwem prof. Zenona Piecha);

- Historii Wojskowości (pod przewodnictwem prof. Tomasza Ciesielskiego).

Zebrani głosowali en bloc nad powołaniem wymienionych wyżej zespołów badawczych. W głosowaniu jawnym wszyscy zebrani wyrazili stanowisko pozytywne. Prof. Mikulski poinformował, że nie zostaje zamknięta droga do ewentualnego powstania innych jeszcze zespołów problemowych. Uchwały KNH PAN w sprawie utworzenia każdego z zespołów spisane będą oddzielnie. W dyskusji głos zabrał prof. Cezary Kuklo, wiceprzewodniczący KNH, który zauważył, że liczba zespołów problemowych nie jest ograniczona i Komitet ma prawo ją poszerzać. Z kolei prof. Wojciech Drelicharz zapytał dlaczego nie stosuje się dawnej nazwy „komisja” zamiast zespół badawczy. Prof. Mikulski wyjaśnił, że jest to zgodne z przepisami obowiązującymi obecnie w Polskiej Akademii Nauk, a wyjątek stanowi jedynie Komisja Lituanistyczna, która zachowała dawną nazwę po uzyskaniu specjalnej zgody władz Akademii uwzględniających postulat jej utrzymania ze względu na relacje ze stroną litewską.

W dalszej części swojego wystąpienia prof. Mikulski zaproponował powołanie komisji wewnętrznych KNH PAN. Składają się one z członków Komitetu. Komisja Wyborcza (pełniąca w trakcie niniejszego spotkania rolę komisji skrutacyjnej) została utworzona już podczas pierwszego spotkania w styczniu 2016 roku. W głosowaniu jawnym powołano następujące komisje:

- Do Spraw Kontaktów i Współpracy z Zagranicą w składzie prof. prof. Krzysztof Makowski, Włodzimierz Mędrzecki i Roman Michałowski (21 zebranych za, 1 głos wstrzymujący);

- Do Spraw Nagród w składzie prof. prof. Krzysztof Mikulski, Włodzimierz Mędrzecki, Sobiesław Szybkowski (22 głosów za);

- Do Spraw Parametryzacji Czasopism Naukowych, w skład której wchodzą członkowie Prezydium Komitetu i jako przedstawiciel środowiska wrocławskiego prof. Mateusz Goliński (22 głosów za).

  1. Powołanie ekspertów KNH PAN zreferował prof. Schramm. Przewodniczący Komitetu przypomniał zebranym, że kwestia ta była poruszana już podczas pierwszego spotkania. Wówczas też pojawiło się 6 kandydatur osób, które wyraziły pisemną zgodę na wybór. Łącznie Komitet może powołać 10 ekspertów, czyli tylu ile stanowi jedna trzecia jego składu. Prof. Schramm zaproponował głosowanie w trybie tajnym na poszczególnych kandydatów. Wyniki głosowania były następujące:

- prof. Małgorzata Dąbrowska z Uniwersytetu Łódzkiego – za 21 członków, przeciw 1 członek;

- prof. Ewa Domańska z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – za 19 członków, przeciw 3 członków;

- prof. Michał Kopczyński z Uniwersytetu Warszawskiego – za 20 członków, przeciw 1, wstrzymał się 1;

- dr Robert Kostro z Muzeum Historii Polski – za 21 członków, wstrzymał się 1;

- prof. Władysław Stępniak z Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych – za 21 członków, przeciw 1;

- prof. Dariusz Stola z Muzeum Historii Żydów – za 19 członków, przeciw 3.

W trakcie dalszych obrad zgłoszono jeszcze kandydatury 4 osób: prof. Marii Koczerskiej z Uniwersytetu Warszawskiego (zgłosił prof. Andrzej Rachuba), prof. Haliny Manikowskiej z Instytutu Historii PAN w Warszawie (podczas pierwszego spotkania zgłosił prof. Henryk Samsonowicz, a teraz powtórzył prof. Roman Michałowski), prof. Roberta Traby z Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie (zgłosił prof. Włodzimierz Mędrzecki) i prof. Bogusława Dybasia z Polskiej Akademii Nauk – Stacji w Wiedniu (zgłosił prof. Mariusz Wołos). Ze względu na brak pisemnych aprobat ze strony zgłoszonych kandydatów głosowanie przesunięto do następnego posiedzenia KNH. Na pytanie postawione przez prof. Jerzego Strzelczyka czy istnieje jeszcze możliwość zgłaszania innych kandydatur, prof. Schramm udzielił pozytywnej odpowiedzi.

  1. Aktualny stan prac nad nowelizacją ustawy o nauce i szkolnictwie wyższym zreferował prof. Mikulski, odnosząc się do spotkania z sekretarzem stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa wyższego prof. Aleksandrem Bobko, do którego doszło 15 marca br. W trakcie tego spotkania omówiono problem finansowania monografii naukowych oraz naukowych czasopism historycznych, a także kwestie parametryzacji periodyków. Referent stwierdził, że poprawiła się punktacja czasopism z listy B MNiSW, w przeciwieństwie do czasopism z listy C (ERIH), których parametryzacja uzależniona była od innych czynników. Prof. Mikulski stwierdził, że podjęto działania zmierzające do uzgodnienia wspólnego stanowiska KNH i innych komitetów PAN w sprawie oceny monografii naukowych, czyli zwiększenia przyznawanych za nie punktów. Postulaty w tym zakresie zostaną przekazane do Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ze strony władz resortu padły też wstępne deklaracje dofinansowania kluczowych przedsięwzięć organizowanych przez środowisko polskich historyków takich jak XIII Międzynarodowy Kongres Nauk Historycznych w Poznaniu w 2020 roku, III Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski w Krakowie w 2017 roku czy XX Powszechny Zjazd Historyków Polskich w Lublinie w 2019 roku. Prof. Mikulski zaznaczył, że Ministerstwo zachowuje raczej powściągliwą postawę w kwestii deklarowania konkretnych sum na wymienione wyżej wydarzenia naukowe nade wszystko ze względu na brak dalekosiężnych planów budżetowych.

W trakcie dyskusji prof. Schramm podkreślił gotowość środowiska historycznego w Polsce do konsultacji we wszystkich ważnych kwestiach związanych z przyszłością nauki. Prof. Strzelczyk zwrócił z kolei uwagę na niepokojące zmiany związane z Narodowym Programem Rozwoju Humanistyki. Zaznaczył przy tym, że pomysł finansowania tłumaczeń prac naukowych z języków obcych na język polski nie jest chyba rozwiązaniem najlepszym. Odnosząc się do ostatniej z poruszonych kwestii, prof. Mikulski powiedział, iż mogłoby to mieć sens w przypadku przekładów z języków mniej znanych np. litewskiego, łotewskiego czy estońskiego.

  1. Sprawę specjalności wpisywanych na dyplomy habilitacyjne zreferował prof. Mariusz Wołos, sekretarz naukowy KNH. Podziękował on osobom, które wcześniej przysłały ich wykazy sporządzone na podstawie informacji uzyskanych z własnych ośrodków naukowych. Posłużyły one następnie do przygotowania propozycji uporządkowania tej kwestii w postaci listy specjalności. Prof. Wołos odczytał nazwy specjalności z owej listy, którą podzielił na dwie grupy – wedle epok historycznych i wedle, jak to określił, subdyscyplin. W komentarzu dodał, że KNH PAN może tylko zalecać stosowanie proponowanych rozwiązań. Przygotowując listę, celowo zrezygnowano z podziału na historię Polski i historię powszechną. W przypadku wielu osób ubiegających się o stopień doktora habilitowanego linia podziału pomiędzy dziejami ojczystymi a dziejami powszechnymi jest trudna do nakreślenia, historia Polski jest częścią historii powszechnej, a nadto rezygnacja z tego podziału będzie elementem upraszczającym wpisywanie specjalności i ograniczającym ich ilość. Zalecenia te winny być uzupełnione co najmniej kilkoma sugestiami: a) aby wpisywać na dyplom specjalność, co nie zawsze jest czynione, b) aby nie rozbudowywać nadmiernie ilości wpisywanych specjalności, c) aby zaproponowane w wykazie specjalności interpretować szeroko, co mogłoby ograniczyć ich rozdrobnienie. Prof. Wołos powiedział, że w najbliższym czasie dobrze byłoby zakończyć prace nad przygotowaniem listy, aby przekazać ją wszystkim zainteresowanym jednostkom naukowym.

W dyskusji głos zabrał prof. Schramm, który podkreślił, że KNH PAN podejmując prace nad uporządkowaniem poruszonej kwestii może jedynie zalecać stosowanie proponowanych specjalności, ponieważ nie posiada kompetencji ich wprowadzenia ex officio. Prof. Włodzimierz Mędrzecki zaproponował, ażeby ostateczną propozycję listy przygotować do 10 kwietnia i do tego czasu sprawę konsultować korespondencyjnie. Byłoby bowiem optymalnie, aby lista została przedstawiona podczas zebrania dziekanów i dyrektorów instytutów historii, które odbędzie się w Katowicach w dniach 14-15 kwietnia 2016 roku. Prof. Strzelczyk podjął kwestię sensowności opracowywania takiej listy, zwracając uwagę, że wpisanie specjalności na dyplom habilitacyjny jest rodzajem stygmatyzacji. W odpowiedzi prof. Wołos stwierdził, iż prawdziwą stygmatyzacją jest wpisywanie bardzo wąsko określonych specjalności takich jak „historia bezpieczeństwa morskiego państwa”, „historia systemów bezpieczeństwa” czy „nauki pomocnicze historii wojskowej”.

W rezultacie dyskusji ustalono, że proponowana lista (zob. załącznik do protokołu) zostanie w najbliższym czasie przesłana drogą elektroniczną do konsultacji członkom KNH PAN w celu przygotowania jej ostatecznej wersji na wspomniane wyżej posiedzenie dziekanów i dyrektorów instytutów historii.

  1. W ostatniej części obrad prof. Jerzy Eisler wygłosił wykład pt. „«Historyk z IPN-u» – historyk w IPN-ie”. Tym samym powrócono do tradycji prezentowania referatów naukowych podczas posiedzeń KNH PAN. Interesujące w swej treści i formie wystąpienie prof. Eislera wywołało dyskusję. Prof. Wołos zapytał o motywy przesunięcia daty zainteresowań badawczych Instytutu Pamięci Narodowej na okres poprzedzający wybuch drugiej wojny światowej, gdy tymczasem pierwotnie w ustawie o tej instytucji wpisano pięćdziesięciolecie zamknięte w przedziale czasowym pomiędzy latami 1939 i 1989. Zwrócił także uwagę, że istnieje jeszcze jedna różnica pomiędzy historykami z IPN-u i spoza IPN-u, a mianowicie dostęp do inwentarzy, wyraźnie ograniczony dla drugiej z wymienionych grup. Prof. Drelicharz odniósł się do momentu powstania Instytutu w czasie trwającego wokół tej sprawy konfliktu politycznego. Owa polityczna presja odciskała swoje piętno na podejmowanych przez IPN kierunkach badań naukowych. Instytut ocenił jednak pozytywnie, także jako miejsce pracy dla wielu młodszych wiekiem badaczy, niekiedy bardzo dobrych w swoim fachu. Prof. Schramm zwrócił uwagę, że pojęcie „historyk z IPN-u” funkcjonuje nie tylko poza Instytutem, ale także wśród samych jego pracowników. W wielu przypadkach wiąże się ono z przeświadczeniem zatrudnionych tam badaczy o wyjątkowych kwalifikacjach w zakresie czytania i analizowania specyficznych źródeł zgromadzonych i przechowywanych w archiwach IPN jakimi są dokumenty aparatu bezpieczeństwa. Prof. Eisler udzielił wyczerpujących odpowiedzi na postawione kwestie, podkreślając, że w Instytucie pracują absolwenci uniwersytetów, innymi słowy nasi uczniowie. Jeśli chodzi o jakość i kierunki badań naukowych nie działa on zatem w oderwaniu od polskiego środowiska historycznego.

W zakończeniu obrad prof. Schramm podziękował wszystkim referentom i uczestnikom zebrania za udział w pracach KNH PAN. Zaproponował też, aby następne spotkanie odbyło się wczesną jesienią bieżącego roku. Przewodniczący Komitetu zamknął obrady.

                                                                           Protokół sporządził

                                                                     prof. dr hab. Mariusz Wołos

                                                                    sekretarz naukowy KNH PAN

 

 


 

 

 dr Jarosław Gowin

 



XXIII Międzynarodowy Kongres Nauk Historycznych w 2020 roku odbędzie się w Poznaniu

 

W dniach 23-30 sierpnia 2015 roku w Jinan (Chiny) odbył się XXII Międzynarodowy Kongres Nauk Historycznych. Polskę reprezentowało jedenastu historyków, w tym trzech przedstawicieli Instytutu Historii UAM (prof. dr hab. Krzysztof Makowski, prof. dr hab. Tomasz Schramm, dr hab. Ewa Domańska, prof. UAM). Prócz organizacji sesji i wygłaszania referatów, poznańska delegacja pojechała do Chin z misją przedstawienia kandydatury Poznania jako miasta goszczącego następny Kongres w roku 2020. Prace nad tym przedsięwzięciem trwały od grudnia 2014 roku, kiedy to J.M. Rektor UAM prof. dr hab. Bronisław Marciniak i przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych PAN prof. dr hab. Krzysztof Mikulski powołali Komitet, którego zadaniem było przygotowanie odpowiedniej dokumentacji. Przewodniczącym Komitetu został inicjator przedsięwzięcia, prof. dr hab. Krzysztof Makowski wspierany przez zespół współpracowników, zwłaszcza - prócz wyżej wymienionych - przez dra hab. Macieja Michalskiego i mgr Karolinę Filipowską.

Misja ta zakończyła się pełnym sukcesem. Po zaciętej, aczkolwiek przyjacielskiej rywalizacji z Atenami i fińskim Tampere, Poznań zwyciężył znaczną większością głosów już w pierwszej turze głosowania przedstawicieli Zgromadzenia Ogólnego Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych (CISH). Przez cały czas nasze starania wspierała Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Chinach, która w miejscu obrad zorganizowała stoisko propagujące Poznań i Polskę, a Ambasador – Pan Mirosław Gajewski – wydał przyjęcie.

Nie był to jedyny sukces polskiej delegacji. Profesor Krzysztof Makowski został członkiem jedenastoosobowego Zarządu Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych, najważniejszego organu skupiającego historyków z całego świata, a dr hab. Ewa Domańska, prof. UAM, została wybrana przewodniczącą Międzynarodowej Komisji Teorii i Historii Historiografii (ICHTH), jako pierwsza w historii tej Komisji kobieta i historyk z Europy Środkowo-Wschodniej.

 

 


 

 

Informacja o działalności komitetu naukowego/problemowego PAN w 2014 r.

Komitet Nauk Historycznych PAN

 

 

I.1. Skład osobowy i struktura organizacyjna Komitetu:

-       prezydium, skład osobowy Komitetu

przewodniczący:

1.prof. dr hab. Krzysztof MIKULSKI – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

tel. 604519959, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

zastępcy przewodniczącego:

2.prof. dr hab. Stanisław SIERPOWSKI - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

3.czł. korespondent PAN Michał TYMOWSKI – Uniwersytet Warszawski

członkowie prezydium:

4.prof. dr hab. Stanisław SROKA – Uniwersytet Jagielloński, Kraków

5.prof. dr hab. Włodzimierz STĘPIŃSKI – Uniwersytet Szczeciński

6.prof. dr hab. Małgorzata WILLAUME – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

sekretarz naukowy:

7.prof. dr hab. Cezary KUKLO – Uniwersytet w Białymstoku

tel. 501475922, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 Członkowie Komitetu:

1.prof. dr hab. Józef BORZYSZKOWSKI – Uniwersytet Gdański

2.prof. dr hab. Zdzisław BUDZYŃSKI – Uniwersytet Rzeszowski

3.prof. dr hab. Marek CETWIŃSKI – Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie

4.prof. dr hab. Teresa CHYNCZEWSKA-HENNEL – Uniwersytet w Białymstoku

5.prof. dr hab. Zofia CHYRA-ROLICZ – Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce

6.prof. dr hab. Anna FILIPCZAK-KOCUR – Uniwersytet Opolski

7.prof. dr hab. Mateusz GOLIŃSKI – Uniwersytet Wrocławski

8.dr hab. Kazimierz KAROLCZAK, prof. UP – Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Kraków

9.dr hab. Norbert KASPAREK, prof. UWM – Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn

10.prof. dr hab. Andrzej KLONDER – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz

11.prof. dr hab. Maria KOCZERSKA - Uniwersytet Warszawski

12.prof. dr hab. Krzysztof MAKOWSKI – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

13.czł. rzecz. PAN Karol MODZELEWSKI – Uniwersytet Warszawski

14.prof. dr hab. Jadwiga Zuzanna MUSZYŃSKA– Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

15.ks. prof. dr hab. Józef NAUMOWICZ – Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa

16.prof. dr hab. Eugeniusz NIEBELSKI – Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

17.prof. dr hab. Idzi PANIC – Uniwersytet Śląski, Katowice

18.czł. rzecz. PAN Henryk SAMSONOWICZ – Uniwersytet Warszawski

19.ks. prof. dr hab. Bogdan STANASZEK – Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kraków

20.prof. dr hab. Rafał STOBIECKI – Uniwersytet Łódzki

21.dr hab. Sobiesław SZYBKOWSKI, prof. UG - Uniwersytet Gdański

22.prof. dr hab. Janusz TANDECKI - Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

23.prof. dr hab. Krzysztof TARKA – Uniwersytet Opolski

24.czł. rzecz. PAN Janusz TAZBIR – Instytut Historii PAN, Warszawa

25.dr hab. Jakub TYSZKIEWICZ, prof. UWr - Uniwersytet Wrocławski

26.czł. rzecz. PAN Andrzej WALICKI – Uniwersytet Notre Dame, Indiana, USA

Eksperci rekomendowani przez KNH:

1. dr hab. Michał Kopczyński prof. UW – kierownik Działu Badawczego Muzeum Historii Polski

2. prof. dr hab. Wojciech Kriegseisen – dyrektor IH PAN

3. mgr Stanisław Lenart – nauczyciel dyplomowany, czł. Kom. Dydaktycznej ZG PTH

4. prof. dr hab. Czesław Osękowski – ekspert w zakresie historii najnowszej

5. dr hab. Władysław Stępniak prof. UMK – Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych

6. prof. dr hab. Wiesław Władyka – ekspert w zakresie historii najnowszej, publicysta związany z tygodnikiem ,,Polityka’’

-  zestawienie liczbowe: liczba członków ogółem - 39, w tym członkowie PAN - 5;

-  zatrudnionych w (jako głównym miejscu pracy): jednostkach PAN, szkołach wyższych, instytutach badawczych1, pozostałych;

-  komisje, sekcje lub zespoły (nazwy, przewodniczący); udział w ich składzie osób niebędących członkami Komitetu.

Komisja ds. kontaktów i współpracy z zagranicą

      Przewodniczący: prof. dr hab. Michał Tymowski (UW)

Komisja ds. nagród

      Przewodniczący: prof. dr hab. Cezary Kuklo (UwB)

Zespół Antropologii Historii

      Przewodniczący: dr hab. Andrzej P. Kowalski prof. UG

      Osób nie będących członkami Komitetu:

Zespół Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich

      Przewodniczący: prof. dr hab. Wojciech Iwańczak (U. Jana Kochanowskiego w Kielcach)

Zespół Historii Kobiet

Przewodniczący: prof. dr hab. Teresa Kulak (UWroc.)

Zespół Historii Książek i Bibliotek

      Przewodniczący: prof. dr hab. Maria Juda (UMCS)

Zespół Historii Miast

      Przewodniczący: prof. dr hab. Zdzisław Noga (U. Pedagogiczny im. KEN)

Zespół Historii Stosunków Międzynarodowych

      Przewodniczący: prof. dr hab. Andrzej Skrzypek (UW)

Zespół Historii Wojskowości

Przewodniczący: dr hab. Norbert Kasparek, prof. UWM

Zespół Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa

Przewodniczący: dr hab. prof. UJ Zenon Piech, UJ

Zespół Studiów Numizmatycznych

      Przewodniczący: prof. dr hab. Borys Paszkiewicz (UWroc.)  

Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich

            Przewodniczący: prof. dr hab. Krzysztof Makowski (UAM)

 

Komisja Lituanistyczna

Przewodniczący: prof. dr hab. Andrzej Zakrzewski (UW)

I.2. Zakres działania Komitetu.

1. Rozważanie istotnych problemów nauk historycznych i dyscyplin pokrewnych poprzez organizowanie dyskusji i konferencji naukowych, przygotowywanie ekspertyz i wypowiadanie się w sprawach polityki naukowej państwa, a szczególnie kierunków rozwoju i priorytetów badawczych w zakresie nauk historycznych i dyscyplin pokrewnych;

2. Współdziałanie w tych sprawach z organami rządowymi, samorządowymi, towarzystwami naukowymi, stowarzyszeniami oraz muzeami;

3. Współdziałanie w upowszechnianiu wyników badań i prac naukowych z zakresu nauk historycznych, we wprowadzaniu ich do życia społecznego i kulturalnego między innymi przez organizowanie w tym celu dyskusji środowiskowych i konferencji naukowych;

4. Opracowywanie i przedstawianie opinii, ocen, ekspertyz naukowych dotyczących nauk historycznych i dyscyplin pokrewnych;

5. Prowadzenie doradztwa naukowego w sprawach związanych z rozwojem nauk historycznych

6. Ocena programów nauczania historii i przedmiotów pokrewnych oraz wypowiadanie się w sprawach kształcenia kadr naukowych;

7. Prowadzenie działań aktywizujących udział historyków w życiu naukowym i społecznym kraju;

8. Współpraca ze środowiskiem naukowym (organy i instytuty naukowe Akademii oraz inne instytucje badawcze) we wspieraniu rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową;

9. Współpraca z krajowymi i zagranicznymi organizacjami naukowymi w zakresie nauk historycznych, w tym również z innymi komitetami PAN;

10. Reprezentowanie polskiej nauki historycznej poza granicami kraju;

11. Opiniowanie kandydatów na członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk z zakresu dyscypliny reprezentowanej przez Komitet;

12. Zgłaszanie i opiniowanie wniosków do nagród naukowych z zakresu nauk historycznych;

13. Prowadzenie działalności wydawniczej w szczególności zaś wydawanie ,,Wiadomości

Numizmatyczne’’ i współwydawanie ,,Acta Polonie Historica’’ i ,,Studia Maritima’’.

Ponadto Komitet pełni funkcję Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodową Komisją Historii Wojskowej; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodową Komisją Numizmatyczną; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodową Komisją Studiów Słowiańskich; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodowym Komitetem Historii II Wojny Światowej; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodowym Komitetem Nauk Historycznych; Komitetu Narodowego ds. Współpracy z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Współczesnej Historii Europy. Zadania komitetów narodowych wykonuje prezydium komitetu.

I.3. Dane adresowe do korespondencji: adres pocztowy, adresy elektroniczne, telefon do kontaktów.

Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Władysława Bojarskiego 1, 87-100 Toruń, tel. 604519959, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

II. Zebrania Komitetu (opis)

II.1. Zebrania plenarne (data, najważniejsze omawiane problemy, w tym zebrania z referatami naukowymi).

- 30.01.2014 r.

Referat naukowy wygłosił prof. dr hab. Krzysztof Makowski (UAM) – Powstanie którego nie było … Nowe spojrzenie na Wiosnę Ludów w Poznańskiem.

Członkowie przyjęli sprawozdanie z działalności KNH w 2013 r. i uchwalili plan pracy na rok 2014; zapoznali się z informacją o pozytywnym zaopiniowaniu przez władze Wydz. I, czterech spośród pięciu zgłoszonych przez Zespoły Badawcze Komitetu wniosków dotyczących organizacji konferencji i sympozjów, a także o nieprzyznaniu dotacji finansowej dwóm periodykom wydawanym przez Komitet: ,,Studia Maritima’’ i ,,Wiadomości Numizmatyczne’’ (redaktorzy zapowiedzieli złożenie stosownych odwołań). Czł. korespondent PAN prof. M. Tymowski, zarazem przewodniczącyKomisji ds. kontaktów i współpracy z zagranicą przedłożył informację o programie naukowym i zaangażowaniu polskich historyków w prace XXII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Jinan (Chiny) w 2015 r. Zebranie plenarne jednomyślnie poparło kandydaturę prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego (UAM) do Zarządu Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych (CISH). Ponadto członkowie Komitetu odbyli dyskusję dotyczącą coraz słabszego poziomu przedkładanych Radom Naukowym i Radom Wydziałów rozpraw habilitacyjnych i jednomyślnie przyjęli tekst uchwały w tej sprawie autorstwa prof. dr hab. Wojciecha Kriegseisena

27.11.2014 r.

Referat naukowy wygłosiła prof. UAM, dr hab. Ewa Domańska (UAM) – Historia i metodologia historii wobec wyzwań współczesnej humanistyki (i realiów polskiej akademii)

Członkowie zostali dokładnie zapoznani z udziałem Zespołów Problemowych KNH (prof. dr hab. Włodzimierz Stępiński) w pracach XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich (Szczecin, 17-21.09. 2014). Czł. korespondent PAN prof. M. Tymowski, zarazem przewodniczącyKomisji ds. kontaktów i współpracy z zagranicą przedłożył poszerzoną i uaktualnioną informację o udziale polskich historyków w prace XXII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Jinan (Chiny) w 2015 r. W dalszej części obrad prof. dr hab. Krzysztof Makowski (UAM) przedstawił propozycję zgłoszenia do władz Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych miasta Poznania (i tym samym naszego kraju) jako organizatora przyszłego XXIII Międz. Kongresu Nauk Historycznych. W głosowaniu zebrani poparli jednogłośnie wspomnianą propozycję i upoważnili jednocześnie prezydium KNH do dalszego procedowania tej cennej i bardzo ważnej dla polskiego środowiska naukowego inicjatywy.  

II.2. Posiedzenia prezydium Komitetu (data, najważniejsze omawiane problemy, w tym posiedzenia z referatami naukowymi).

- 30.01.2014 r. – omawiano:plan pracy na 2014 r.; sytuację nieprzyznania przez władze Wydz. I, dofinansowania periodyków: ,,Studia Maritima’’ i ,,Wiadomości Numizmatyczne’’’. Ponadto rozważano kandydatury polskich historyków do władz Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych, a także współpracę zagraniczną Komitetu (w tym udział historyków polskich w pracach Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych w Chinach w 2015 r.). Członkowie prezydium zostali zapoznani z przebiegiem prac Zespołu ds. kategoryzacji czasopism z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych, w którym pracują prof. prof. Krzysztof Mikulski i Cezary Kuklo); przyjęto ponadto sprawozdanie z działalności Komitetu w 2013 r.

- 16.09.2014 r. – omawiano stan zorganizowania XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie oraz udział poszczególnych Zespołów Badawczych w programie naukowym i pracach Zjazdu. Ponadto przedyskutowano szersze włączenie się Komitetu w poparcie działań zmierzających do ustanowienia przez Sejm RP roku 2015 – Rokiem Jana Długosza w związku z przypadającą wówczas 600 r. jego urodzin.

- 27.11.2014 r. – podsumowano udział i zaangażowanie Zespołów Badawczych KNH w pracach XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie (17-21.09.2014); zapoznano się z uaktualnioną informacją o udziale polskich historyków w programie XXII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Jinan (Chiny) w 2015 r. Przedyskutowano i rekomendowano zebraniu planarnemu KNH poparcie inicjatywy środowiska historyków poznańskich, przedstawionej przez prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego, zorganizowania w 2020 r. w Poznaniu XXIII Międz. Kongresu Nauk Historycznych. Wstępnie przedyskutowano również plan pracy Komitetu na 2015 r.

II.3. Posiedzenia komisji, sekcji, zespołów (liczba, w tym posiedzenia z referatami naukowymi) .

Większość zespołów zadaniowych spotyka się regularnie 2-3 w roku. Na tym tle wyróżnia się praca: Zespołu Studiów Numizmatycznych, który w roku sprawozdawczym odbył 4 posiedzenia naukowe z 7 referatami i 2 komunikatami oraz Zespołu Historii Książki i Bibliotek (3 spotkania z 3 referatami).

III. Konferencje (debaty, dyskusje, inne formy spotkań naukowych)

III.1 Konferencje naukowe zorganizowane/ współorganizowane przez Komitet lub organizowane pod patronatem Komitetu:

Liczba ogółem 9

w tym:

Nazwa konferencji

Organizator,

Rodzaj konferencji

Liczba uczestników

Liczba

Dofinans.

data, miejsce

współorgani-

zatorzy, patronat

krajowa

między-narodowa

ogółem

z zagranicy

wystąpień

ze środków

DUN (w zł)

1.Muzeum – Historia – Anropologia; 11-12 XVI 2014; Warszawa

2. Elity i masy w społeczeństwach Czech i Polski w średniowieczu i wczesnych czasach nowożytnych; 6-8 X 2014; Janowiec n. Wisłą

3. Kobiety w wojnach i konfliktach polityczno-społecznych na przestrzeni XX wieku; 17 IX 2014; Kołobrzeg

4.Heterogeniczność przestrzeni miejskiej w Europie środkowo-wschodniej w epoce przedprzemysłowej; 10-12 IV 2014; Toruń

5.Elity miast Królestwa Polskiego, Pomorza, Śląska i Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XIV-XVIII wieku; 17 IX 2014, Szczecin

6.Warsztat naukowy historyka. Nauki pomocnicze historii i archiwistyka; 17 IX 2014; Szczecin

7.Warsztaty naukowe Prace Komisji Edukacji Narodowej nad tworzeniem nowego modelu uniwersytetu w Polsce; 2-3 IX 2014; Wiedeń

8.Wielkie Księstwo Litewskie: nowe źródła – nowe metody – nowe zagadnienia; 23-24 IX 2014; Warszawa

(XXIII konferencja Komisji Lituanistycznej)

9. Historia wojskowości; 17 IX 2014; Szczecin

Zespół Antropologii Historii KNH/Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie

Zespół Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich/UMCS w Lublinie, Oddz. Muzeum Nadwiślańskiego – Muzeum Zamek w Janowcu, Tow. Przyjaciół Janowca n. Wisłą

Zespół Historii Kobiet/ Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych USz.

Zespół Historii Miast/Instytut Historii UP im. KEN w Krakowie, Instytut Historii UMK

Zespół Historii Miast

Zespół Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa

Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich/Stacja PAN w Wiedniu

Komisja Lituanistyczna/Instytut Historii PAN

Zespół Historii Wojskowości

Tak

Tak

Tak

Tak

Tak

Tak

Tak

Tak

Tak

50

34

80

92

78

86

b.d.

53

b.d.

14

12

b.d.

15

13

25

12

19

7

13

3

15

6

Wniosek Zespołu nie uzyskał akceptacji Wydz. I.

11.000

7.600

15.000

W tabeli: liczba wystąpień – łączna liczba wszystkich rodzajów wystąpień konferencyjnych

III.2 Omówienie wyników konferencji z punktu widzenia jej znaczenia dla reprezentowanej przez Komitet dyscypliny naukowej.

Zorganizowane konferencje, zwłaszcza międzynarodowe, przynoszą przede wszystkim istotne nowe wyniki badawcze w każdym ze szczegółowych obszarów nauki historycznej. Z całą pewnością zorganizowane lub współorganizowane przez zespoły badawcze międzynarodowe konferencje naukowe wyraźnie wpływają na pogłębienie międzynarodowej współpracy i integrację środowisk, czego najlepszym przykładem są konferencje Zespołu Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich, Zespołu Historii Miast i Komisji Lituanistycznej. Pierwsza z nich poświęcona elitom i masom w społeczeństwach Czech i Polski do końca XVIII w. stanowiła nie tyle powrót do tematyki ,,modnej’’ przed laty, co była próbą odczytanie jej w nowy sposób, z wydobyciem różnic pomiędzy Polską i ziemiami czeskimi. Z kolei konferencja zorganizowana przez Zespół Historii Miast była próbą ponownego podjęcia problemów związanych z niejednolitym charakterem przestrzeni miasta komunalnego i przyniosła nowe propozycje metodologiczne oraz wzbogaciła kwestionariusz badawczy, dzięki czemu jej efekty wykroczyły poza rekapitulację dotychczasowego stanu wiedzy. W referatach i dyskusji uwzględniono najważniejsze fenomeny wpływające na heterogeniczność przestrzeni: policentryzm, formy skupisk zawodowych, fenomen miast wielokrotnych oraz ustrojowe i przestrzenne pozostałości po ich funkcjonowaniu itd. Podobnie XXIII już konferencja Komisji Lituanistycznej, która tym razem miała bardziej zróżnicowany charakter niż zazwyczaj (od wystąpień źródłoznawczych po dzieje społeczne, gospodarcze, historię kultury i kwestie wyznaniowe) była potwierdzeniem renomy w historiografii powszechnej, gromadząc badaczy od Berkeley po Kuyto.

Nie można także zapominać o dorobku zorganizowanych konferencji krajowych. W tym obszarze zwraca szczególną uwagę konferencja zorganizowana przez Zespół Historii Kobiet, której referaty oprócz wybranych obszarów działalności i losów kobiet na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w., uwzględniały metodologicznie nowatorskie podejście do koniecznego uwzględniania i uwydatniania kategorii płci w szczegółowych badaniach wydarzeń oraz różnorodnych procesów z historii społecznej i politycznej.  

IV. Inne formy działalności upowszechniającej i promującej naukę (opis)

(audycje i programy w radiu i telewizji, udział w festiwalach nauki, piknikach naukowych, wystąpienia w mediach elektronicznych, artykuły w prasie popularyzujące naukę itp. – dotyczy działań, w których bezpośrednio zaangażowany był Komitet lub jego struktury wewnętrzne).

Wszyscy członkowie Komitetu w swojej codziennej pracy są mocno zaangażowani w upowszechnianiu i promowaniu nauki historycznej. W najszerszym stopniu widoczne to jest w całym szeregu spotkań mających na celu promowanie kolejnej XLI Olimpiady Historycznej wśród młodzieży szkół średnich. Członkowie Komitetu uczestniczą zarówno w pracach poszczególnych komitetów okręgowych Olimpiady Historycznej, jak i Komitetu Głównego. Należy tutaj odnotować także pracę wielu członków Komitetu w pracach XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie (17-21 września 2014 r.), który zgromadził nie tylko zawodowych historyków, ale także nauczycieli i studentów oraz miłośników historii. W jego trakcie członkowie Komitetu wygłosili łącznie ponad 20 referatów (nie licząc referatów wygłoszonych w trakcie konferencji zorganizowanych przez Zespoły Badawcze). Członkowie Komitetu i Zespołów Badawczych udzielają się w upowszechnieniu i promowaniu nauki uczestnicząc w audycjach radiowych i telewizyjnych (np. dotyczące tematyki religijnej, druków katolickich XVI-XVIII w. i ksiąg zakazanych w programie TVP 1 ,,Między Niebem a Ziemią’’, TVP Kultura – dr hab. prof. UW Dariusz Kuźmina; na temat dziejów książki TVP Lublin w paśmie ,,Nauka’’ – prof. dr hab. Maria Juda). Artykuły popularyzujące naukę ogłosili m.in. członkowie Zespołu Historii Książek i Bibliotek – prof. dr hab. Maria Juda, dr hab., prof. UW-M Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew, dr hab. prof. UW Dariusz Kuźmina a także szeroko włączyli się w prace Dolnośląskiego Festiwalu Nauki (wykład inauguracyjny – prof. dr hab. Krzysztof Migoń).    

Warto także wskazać, że członkowie Komisji Lituanistycznej biorą udział w popularyzacji wiedzy o stosunkach polsko-litewskich od średniowiecza po współczesność, zwalczając dotychczasowe – dość jednostronne stereotypy, nie oparte na nowszych badaniach, zaś członkowie np. Zespołu Studiów Numizmatycznych systematycznie głoszą prelekcje na zebraniach towarzystw numizmatycznych, podobnie jak członkowie Zespołu Antropologii Historii na zaproszenie Pol. Tow. Ludoznawczego.  

V. Działania Komitetu na rzecz reprezentowanych dyscyplin naukowych/ problemu (opis)

V.1. Ocena stanu i potrzeb tych dyscyplin/problemu oraz instytucji naukowych (z ich własnej inicjatywy lub na wniosek jednego z organów Akademii); formułowanie zadań ważnych dla rozwoju nauki i gospodarki narodowej lub regionu; inspirowanie innychdziałań naukowych o charakterze interdyscyplinarnym, współpraca z organami i instytutami naukowymi Akademii na rzecz wspierania rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową; m.in. formułowanie priorytetów badawczych, ocena wydawnictw naukowych, opracowywanie i przedstawianie programów badawczych oraz standardów i kierunków kształcenia w zakresie reprezentowanych dyscyplin/ problemu objętych zakresem działania Komitetu, inne wynikające ze specyfiki działania Komitetu (dotyczy działań, w których podmiotem był Komitet lub jego struktury wewnętrzne, a nie poszczególne osoby).

Z inicjatywy Prezydium KNH doszło do zainicjowania oddolnej szerokiej i merytorycznej dyskusji nad poziomem polskich czasopism naukowych z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych połączonych z wypracowaniem kryteriów ich oceny formalnej i merytorycznej. Przeprowadzono wymianę opinii pomiędzy poszczególnymi komitetami naukowymi Wydziału I PAN w zakresie potrzeby i możliwości wypracowania kryteriów oceny monografii z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych. Na bazie wspomnianej inicjatywy doszło do oficjalnego powołania Zespołu ds. kategoryzacji czasopism z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych Wydziału I PAN na kadencję 2011-2014 z udziałem 2 przedstawicieli Komitetu, przy czym jego pracami kierował prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych. Zespół ten w toku co miesięcznych spotkań wypracował propozycje modyfikacji dotychczasowego systemu punktacji czasopism i przedłożył je w trakcie spotkania w MNiSzW wiosną 2014 r. Należy także podkreślić, że członkowie Prezydium Komitetu włączyli się równolegle w dyskusję nad aktualną kondycję czasopism naukowych w dyscyplinie historia, która odbyła się w Szczecinie we wrześniu i grudniu 2014 r.

Na szczególne wyróżnienie zasługuje szerokie włączenie środowiska historyków skupionych zarówno w samym KNH jak i w jego zespołach zadaniowych w prace merytoryczne XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie (17-21.092014). W całym pierwszym półroczu 2014 r. kierownictwo i członków KNH podjęli wiele bardzo różnorodnych działań propagujących i popularyzujących w kraju i poza granicami ideę tego największego i najbardziej prestiżowego zgromadzenia badaczy historii Polski i powszechnej. Ponadto członkowie Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa znaleźli się w gronie organizatorów innego ważnego przedsięwzięcia naukowego, a mianowicie V Kongresu Mediewistów, który będzie obradował w 2015 r. w Rzeszowie.

            Za ważne uznajemy także wspomaganie badań nad spuścizną Komisji Edukacji Narodowej, która zaowocowała obok współpracy pomiędzy Instytutem Historii Nauki PAN (prof. dr hab. K. Bartnicka) a Polską Stacją PAN w Wiedniu (prof. dr hab. B. Dybasiem), konkretnymi warsztatami naukowym zrealizowanymi w Wiedniu we wrześniu 2014 r. Nie ulega też wątpliwości, że Komisję Lituanistyczną w ciągu ponad 20 lat udało się zbudować okrzepłe forum współpracy naukowej, cieszące się pewnym uznaniem i rozpoznawanym od Berkeley przez Londyn, Greifswald, Moskwę po Kyoto, nie wspominając już Wilna, Mińska czy Kijowa.

V.2 Działalność ekspercka, opinie, oceny i konsultacje w roku sprawozdawczym.

W roku sprawozdawczym dwóch członków prezydium Komitetu (przewodniczący i sekretarz naukowy) pracowali w Zespole ds. kategoryzacji czasopism z dziedziny nauk humanistycznych i społecznych Wydziału I PAN na kadencję 2011-2014, który wiosną 2014 r., przedłożył w MNiSzW, stosowne propozycje zmian w zakresie kryteriów oceny formalnej i merytorycznej kategoryzacji czasopism. Pracami całego zespołu kierował prof. dr hab. Krzysztof Mikulski. W tej działalności nie brakuje sporządzenia opinii na potrzeby naukowych placówek zagranicznych (np. kilka takich przygotował prof. dr hab. Wojciech Iwańczak dla Czeskiej Agencji Grantów oraz dla Czeskiej Akademii Nauk), jak i krajowych (recenzowanie grantów dla NCN). Członkowie Zespołów Badawczych występują niejednokrotnie w roli ekspertów ds. bibliotecznych Grupy Ekspertów ds. Zachowania Dziedzictwa Kulturalnego (prof. dr hab. Edward Potkowski) i ds. bibliotecznych Polsko-Białoruskiej Komisji Konsultacyjnej ds. Dziedzictwa (dr hab. prof. UW-M Z. Jaroszewicz-Pieresławcew). Szereg członków występuje w roli członków kapituł lub recenzentów wprzy opiniowaniu wniosków o nagrody, np. o Nagrodę SBP im. A. Łysakowskiego, w konkursie ,,Na najtrafniejszą szatę edytorską książki naukowej’’).  

Ponadto członkowie Zespołów Badawczych jak i samego Komitetu uczestniczą także w innych formach działalności eksperckiej m.in. w opiniowaniu wniosków o stypendium MNiSzW dla Młodych Naukowców za rok 2014;  

V.2.1. Ekspertyzy2: zagadnienie/temat, wykonawca/współwykonawca, zleceniodawca lub jednostka wnioskująca, termin wykonania (rok rozpoczęcia i rok zakończenia) odbiorca, sposób wykorzystania, sposób upowszechniania, inne instytucje lub osoby, którym ekspertyza była przedstawiana (wykaz, opis).

V.2.2. Opinie, oceny i konsultacje (wykaz).

V. 3. Inne działania wynikające ze specyfiki działania Komitetu (opis).

VI. Działalność wydawnicza

VI.1

Wyszczególnienie

 

Tytuł publikacji

Wydawca/współwydawca

Wydawnictwa

w wersji:

- drukowanej

Nakład

(w egz.)

Dofinans. ze środków DUN

(w zł)

   

- elektronicznej

   

Wydawnictwa ciągłe (w tym czasopisma, np. miesięczniki, kwartalniki; inne periodyki)

  1. Acta Poloniae Historica
  2. Studia Maritima, r. XXVII, cz. 1-2
  3. Wiadomości Numizmatyczne r. LVIII, z. 1-2

Druk

Druk

Druk

b.d.

b.d.

b. d.

b.d.

b.d.

b.d.

Wydawnictwa zwarte (np. monografie, materiały pokonferencyjne, inne)

1)A.P. Kowalski, Antropologia zamierzchłych czasów, Toruń 2014

2) Kobiety w wojnach i konfliktach polityczno-społecznych na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX wieku. Wybrane zagadnienia, Wrocław 2014

 

Druk

Druk

 

4.700

Pozostałe publikacje

  1. ,,Rocznik Antropologii Historii’’, R. III, nr 5-7
  2. ……
  3. ……
     

VI.2. Omówienie działalności wydawniczej Komitetu w roku sprawozdawczym.

Działalność wydawnicza Komitetu koncentruje się przede wszystkim na zapewnieniu finansowania czasopisma ,,Wiadomości Numizmatyczne’’ oraz współfinansowania dwóch innych periodyków, tj. ,,Acta Poloniae Historica’’ i ,,Studia Maritima’’. W miarę możliwości finansowych PAN Komitet podejmuje starania na rzecz dofinansowania druku materiałów pokonferencyjnych i monografii. Wydane staraniem Komitetu wydawnictwa zwarte w 2014 r. prezentują wysoki poziom naukowy.

VII. Aktywność międzynarodowa Komitetu (opis)

Współpraca Komitetu z organizacjami międzynarodowymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego (m.in. pełnienie przez Komitet funkcji komitetu narodowego ds. współpracy z organizacjami naukowymi, współpraca z innymi międzynarodowymi organizacjami naukowymi, udział członków Komitetu we władzach, pracach komisji, komitetów itp. międzynarodowych organizacji naukowych.

Kierownictwo KNH poprzez komisję ds. kontaktów i współpracy z zagranicą (przewodniczący czł. korespondent Pan prof. M. Tymowski), podjęło cały szereg działań zmierzających do koordynacji i szerokiego propagowania w środowisku potrzeby udziału historyków polskich w programie naukowym, a następnie w pracach XXII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych, przewidzianego na 2015 rok (Jinan, Chińska Republika Ludowa). W sumie liczymy, że w pracach tegoż Kongresu weźmie aktywny udział ok. 20 historyków z referatami. Niektóre z osób wystąpią także jako organizatorzy/współorganizatorzy kongresowych konferencji, sympozjów i paneli. Mianowicie Zespół Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich KNH kierowany przez prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego zgłosił organizację jednego z trzech paneli tj. Translations (Translacje), Commission Internationale des Études Historiques Slaves (CIEHS) zaproponowanych pod ogólnym tytułem Portals of Globalization to the Slavic World (Wrota do globalizacji świata Słowian). Tematyka ta ma być dyskutowana na panelach: Ports (Porty), Metropoles (Metropolie), oraz wspomnianego Translations (Translacje). Do tegoż panelu został zgłoszony referat pod tytułem: "Between East and West. Translation as a Means of Cross-Cultural Communication in Central Europe in the Middle Ages and Early Modern Times".Wystąpienie jest przygotowywane przez zespół międzynarodowy dr Marta Font (Węgry), dr Jan Hrdina (Czechy), dr Monika Saczyńska (Polska; sekretarz Zespołu Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich).  

Jednocześnie Komitet wystąpił z wnioskiem o zgłoszenie kandydatury prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego do Zarządu Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych (CISH), a także poparł starania przyznania Poznaniowi prawo do zorganizowania kolejnego XXIII Międz. Kongresu Nauk Historycznych w Polsce, w Poznaniu.

Owocnie rozwija się współpraca Zespołu Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich KNH z zespołem kierowanym przez prof. dr hab. Kalinę Bartnicką (Instytut Historii Nauki PAN) i prof. dr hab. Bogusławem Dybasiem (Polska Stacja PAN w Wiedniu), w zakresie badań nad dziejami i spuścizną Komisji Edukacji Narodowej na tle międzynarodowym (m.in. zorganizowano warsztaty w Wiedniu)

            Z kolei kierownictwo Zespołu Studiów Numizmatycznych KNH kontynuuje prowadzenie szerokiej akcji w środowisku badaczy polskich i zagranicznych na rzecz organizacji w Polsce Międzynarodowego Kongresu Numizmatycznego w 2021 r.

            Z nadesłanych sprawozdań Zespołów Badawczych wynika, że ich członkowie prowadzili także bardzo aktywną indywidualną działalność na polu międzynarodowym, występując przede wszystkim z referatami naukowymi na konferencjach i sympozjach, ale też na zaproszenie różnych palcówek naukowo-badawczych.

Poniżej wykaz aktualnych reprezentantów polskiej nauki historycznejw organizacjach międzynarodowych wg strony internetowej CISH i zgłoszeń indywidualnych:

1. Międzynarodowy Komitet Drugiej Wojny Światowej (dr Magdalena Hułas, IH PAN - skarbnik)

2. Międzynarodowy Komitet Paleografii Łacińskiej (prof. dr hab. Edward Potkowski, członek)

3. Międzynarodowa Komisja Demografii Historycznej (dr Mikołaj Szołtysek, aktualnie pracownik Max Planck Institut for Social Antropology w Halle – członek Biura)

4. Międzynarodowa Komisja Historii i Teorii Historiografii (dr hab. prof. UAM Ewa Domańska, UAM – przewodnicząca rady programowej)

5.Międzynarodowa Komisja Historii Bałtyku (prof. dr hab. Janusz Tandecki, UMK – członek Biura)

6. Międzynarodowa Komisja Historii Miast (prof. dr hab. Roman Czaja, UMK – członek Biura, prof. dr hab. Edmund Kizik, prof. dr hab. Zdzisław Noga - członkowie)

7. Międzynarodowa Komisja Porównawczej Historii Wojskowej (prof. dr hab. Tadeusz Panecki – członek Biura)

8. Międzynarodowa Komisja Slawistyki (prof. dr hab. Krzysztof Makowski, UAM –wiceprzewodniczący, prof. dr hab. Antoni Cetnarowicz, prof. dr hab. Leszek Zasztowt, prof. dr hab. Janusz Żarnowski - członkowie)

9. Międzynarodowa Organizacja Historyków Chrześcijaństwa (dr hab. prof. KUL Paweł Kras, KUL – członek Biura)

10 .Międzynarodowa Unia Instytutów Archeologicznych (prof. dr hab. Elżbieta Jastrzębowska, stacja PAN w Rzymie – członek rady)

11. Międzynarodowe Stowarzyszenie Dydaktyki Historii (dr hab. Joanna Wojdon, UWr – redaktor rocznika ISHD)

12. Międzynarodowe Stowarzyszenie Studiów Europy Południowo-Wschodniej – (przewodniczący Komitetu Narodowego jako członek Komitetu Międzynarodowego)

13. Międzynarodowy Związek Spółdzielczy (prof. dr hab. Zofia Chyra-Rolicz, Uniw. Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach – członek Komitetu Badawczego)

14. Rada Naukowa Biblioteki Polskiej w Paryżu (dr hab. prof. UW Dariusz Kuźmina, członek)

VIII. Współpraca Komitetu z organami rządowymi, samorządowymi, innymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego (opis)

(np.współpraca z Sejmem, Senatem, jednostkami administracji rządowej, samorządu terytorialnego, współpraca z towarzystwami naukowymi, z innymi organizacjami).

            Komitet poprzez zespoły zadaniowe szeroko współpracuje przede wszystkim z jednostkami samorządu terytorialnego i towarzystwami naukowymi głównie przy organizacji konferencji krajowych i międzynarodowych. W najszerszym stopniu dotyczy to ścisłej współpracy z Polskim Towarzystwem Historycznym. Członkowie Komitetu zapraszani są m.in. do komitetów honorowych i organizacyjnych szeregu przedsięwzięć mających uświetnić kolejne rocznice wielu wydarzeń historycznych w naszym kraju. Nie brak też członków Komitetu i Zespołów Badawczych w radach naukowych polskich bibliotek (Biblioteki Narodowej, Biblioteki Kórnickiej, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, Kasy im. J. Mianowskiego-Fundacji Popierania Nauki), czy całego szeregu naukowych towarzystw regionalnych (np. Towarzystwa im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie).  

            Należy zauważyć, że wspólny wysiłek Prezydiów Pol. Tow. Historycznego i Komitetu Nauk Historycznych n forum Sejmu RP zaowocował przyjęciem specjalnej uchwały sejmowej ogłaszającej rok 2015 rokiem Jana Długosza.

IX. Pozostałe informacje, istotne ze względu na specyfikę działalności Komitetu.

Białystok-Toruń, dnia 14 stycznia 2015 r.

Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski

(Przewodniczący Komitetu)

Prof. dr hab. Cezary Kuklo, 501 475 922

(Imię i nazwisko, nr telefonu osoby sporządzającej informację)


 

 1instytuty badawcze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych

 Jako ekspertyzy należy traktować wyłącznie opracowania analityczne przedstawiające stan problematyki stanowiącej przedmiot ekspertyzy, proponowane kierunki działań dla rozwiązania problemu, wraz z propozycjami zastosowań oraz wskazaniem adresatów i odbiorców, którzy te wnioski mogą wprowadzić i określeniem konkretnych efektów, jakie te rozwiązania mogą przynieść.

______________________

          Uchwała Komitetu Nauk Historycznych PAN

 przyjęta na posiedzeniu 30 I 2014 r.

 

 

 

 

W trosce o wysoki poziom badań i dydaktyki akademickiej, biorąc pod uwagę specyfikę nauk humanistycznych, KNH PAN uznaje za niezbędne, aby osoby ubiegające się o stopień doktora habilitowanego w zakresie historii dysponowały w dorobku naukowym co najmniej jedną pracą monograficzną, lub ważnym wydawnictwem źródłowym opatrzonym wstępem o charakterze monograficznym.

Prace te powinny powstać w efekcie badań prowadzonych samodzielnie, po uzyskaniu stopnia doktorskiego i zostać wydane drukiem.

Dla podniesienia poziomu naukowego dorobku kandydatów do stopnia doktora habilitowanego, KNH PAN powyższe stanowisko rekomenduje radom naukowym jednostek prowadzących badania historyczne.

 

Sekretarz Naukowy                                                                                       Przewodniczący

/-/ prof. dr hab. Cezary Kuklo                                                           /-/ prof. dr hab. Krzysztof Mikulski

____________________

 

Informacja o działalności komitetu naukowego/problemowego PAN w 2013 r.

 

Komitet Nauk Historycznych PAN

I.1. Skład osobowy i struktura organizacyjna Komitetu:

-       prezydium, skład osobowy Komitetu

przewodniczący:

1.prof. dr hab. Krzysztof MIKULSKI – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

tel. 604519959, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

zastępcy przewodniczącego:

2.prof. dr hab. Stanisław SIERPOWSKI - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

3.czł. korespondent PAN Michał TYMOWSKI – Uniwersytet Warszawski

członkowie prezydium:

4.prof. dr hab. Stanisław SROKA – Uniwersytet Jagielloński, Kraków

5.prof. dr hab. Włodzimierz STĘPIŃSKI – Uniwersytet Szczeciński

6.prof. dr hab. Małgorzata WILLAUME – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

sekretarz naukowy:

7.prof. dr hab. Cezary KUKLO – Uniwersytet w Białymstoku

tel. 501475922, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 Członkowie Komitetu:

1.prof. dr hab. Józef BORZYSZKOWSKI – Uniwersytet Gdański

2.prof. dr hab. Zdzisław BUDZYŃSKI – Uniwersytet Rzeszowski

3.prof. dr hab. Marek CETWIŃSKI – Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie

4.prof. dr hab. Teresa CHYNCZEWSKA-HENNEL – Uniwersytet w Białymstoku

5.prof. dr hab. Zofia CHYRA-ROLICZ – Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce

6.prof. dr hab. Anna FILIPCZAK-KOCUR – Uniwersytet Opolski

7.prof. dr hab. Mateusz GOLIŃSKI – Uniwersytet Wrocławski

8.dr hab. Kazimierz KAROLCZAK, prof. UP – Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Kraków